GRAD Review: Δ048.17 Ο Μηχανισμός του Τσέτσιν: Ο Χαμένος Κρίκος της Αλυσίδας

Τίτλος: Ο Μηχανισμός του Τσέτσιν
Υπότιτλος: Ο Χαμένος Κρίκος της Αλυσίδας
Φοιτητής: Δημήτρης Τριανταφύλλου
Επιβλέπουσα Καθηγήτρια: Martine De Maeseneer
Πανεπιστήμιο: KU Leuven, Gent Campus, Belgium
Πρόγραμμα: Master of Science in Architecture (Resilient and Sustainable Strategies)
Ιούλιος 2017

Τσέτσιν. Η πόλη με τα χίλια πρόσωπα. Η πόλη που στο πέρας των χρόνων αποτέλεσε κομμάτι πολλών διαφορετικών χωρών. Στα χρόνια, αποτέλεσε τμήμα της Σουηδικής Αυτοκρατορίας, επίνειο του Βερολίνου κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και κομμάτι της σημερινής Πολωνίας. Η πόλη που χτίστηκε και καταστράφηκε δύο φορές. Η πόλη που βρίσκεται στο σταυροδρόμι των δυτικών και των ανατολικών πολιτισμών και ακόμα ψάχνει την ταυτότητα της.

Η βασική ιδέα του project αναπτύχθηκε πάνω σε δύο άξονες. Ο πρώτος άξονας είναι ο χαρακτήρας ‘σωρού’ της πόλης. Το Τσέτσιν δεν αναπτυσσόταν μόνο οριζόντια αλλά και κάθετα, καθώς κάθε νέος κατακτητής δημιουργούσε την πόλη του χτίζοντας πάνω στο ίχνος της προηγούμενης. Αυτό δημιούργησε μια πολυδιάστατη ταυτότητα η οποία μέχρι σήμερα μένει θαμμένη βαθιά μες στο έδαφος.

Στρωματογραφία του εδάφους του Τσέτσιν, ανάπτυξη των στρωμάτων σε οριζόντιο και κάθετο άξονα.

Ο δεύτερος άξονας είναι η παρούσα κατάσταση της πόλης. Ακολουθώντας μια ακριβή τομογραφία της πόλης και μετατρέποντας την σε μια κυκλική αποικόνηση της, καταλήγουμε με ένα διάγραμμα που δίνει πληροφορίες για το μέγεθος την πυκνότητα, τα ύψη, τα τοπόσημα και ορισμένα ακόμα χαρακτηριστικά του Τσέτσιν. Το αποτέλεσμα του συνδιασμού αυτών των δύο αξόνων είναι η δημιουργία του ‘the Szczecin Mechanism’.

Τομογραφία της πόλης ανά 50 μέτρα, ο θετικός και αρνητικός πόλος που προκύπτει από την κυκλική αποικόνηση της τομογραφίας.

Ο μηχανισμός του Τσέτσιν αποτελεί τον βασικό κανόνα σχεδιασμού. Ο μηχανισμός γεννά τον χαμένο κρίκο της αλυσίδας στο νησί Grodzka, ένα παρθένο νησί στην καρδιά του ποταμού Oder. Συνδέει τη δυτική και ζωντανή όχθη της πόλης με την ανατολική και υποανάπτικτη πλευρά της. Ο ποταμός Oder δεν αποτελεί πλέον ένα τείχος μεταξύ των δύο κομματιών της πόλης, αλλά ένα ζωντανό τοπόσημο, καλώντας τους πολίτες ξανά στις όχθες του, αναβιώνοντας την ιστορικότητα του ποταμού και αναγεννώντας την παλιά ταυτότητα του σημείου αναφοράς στην Βαλτική Θάλασσα.

Η σχέση του Νησιού Grodzka με το δίκτυο τοποσήμων, στο κέντρο του ποταμού Oder.

Το νησί Grodzka οργανώνεται βάσει του θετικού και του αρνητικού πόλου του μηχανισμού. Ο θετικός πόλος μεταφράζεται στο “Museum of the Baltic Sea”, ένα μουσείο που λειτουργεί ως ο συνδετικός κρίκος μεταξύ των δύο όχθων του ποταμού. Το μουσείο ως επέκταση της πόλης ενώνει την δυτική με την ανατολική μεριά, προσελκύει τον κόσμο πίσω στον ιστορικό ποταμό και καθιστά το Τσέτσιν ως ένα δυνατό λιμάνι της Βαλτικής θάλασσας.

Το Μουσείο της Βαλτικής Θάλασσας χωρίζεται σε 8 θεματικά επίπεδα. Η πορεία ξεκινά από το ισόγειο του κτιρίου και μέσω της σπειροειδούς ράμπας ο επισκέπτης μεταβαίνει στα ανωτέρω και πλήρως εσωστρεφή επίπεδα. Με την άφιξή του στο τελευταίο επίπεδο αποκτά και την πρώτη του επαφή με το εξωτερικό περιβάλλον, την πόλη και το Θεματικό Πάρκο.

Οι δύο πόλοι συνδέονται με το “The Baltic Sea Fleet”, ένα βιωματικό θεματικό πάρκο. Στο πάρκο, ο επισκέπτης κυκλοφορεί ανάμεσα σε ρεπλίκες ιστορικών πλοίων της Βαλτικής Θάλασσας κλίμακας 1:1, οι οποίες είναι τοποθετημένες σε τεχνητά λιμάνια κατά μήκος της ακτής του νησιού Grodzka. Ταυτόχρονα, τα συγκεκριμένα πλοία βρίσκονται σε κλίμακα 1:10 στον τελευταίο όροφο του Μουσείου που συναντάμε στο τέλος της μουσειολογικής μας εμπειρίας, τον μοναδικό εξωστρεφή χώρο, με περιμετρικά ανοίγματα που προσφέρουν άμεση επαφή του επισκέπτη με την πόλη αλλά και με το θεματικό Πάρκο όπου μπορεί να συσχετίσει τα μοντέλα των πλοίων με αυτά του Πάρκου.

Στον αρνητικό πόλο, βρίσκουμε το “Memory of Szczecin”. Το “Memory of Szczecin” είναι ένα υπόσκαφο μνημείο της ιστορίας της πόλης. Τοποθετείται στο βόρειο και απομονωμένο άκρο του νησιού και αποτελεί το τελευταίο κομμάτι του “The Szczecin Mechanism Experience”. Αναπτύσσεται σε επάλληλα επίπεδα κάτω από το βασική στάθμη, ως μια χειρονομία ταξιδιού στον χρόνο. Το επίπεδο του νησιού συμβολίζει το παρόν και ακολουθώντας την επιμήκης ράμπα που οδηγεί βαθιά μέσα στην γη, ο επισκέπτης ξεκινά το ταξίδι του στην ιστορία του Τσέτσιν.

Η πορεία συνεχίζεται μέχρι το τελευταίο επίπεδο του “Memory of Szczecin” όπου ο επισκέπτης έχει πλέον και την πλήρη εικόνα του Μνημείου. Σε αυτό το ιερό σημείο μπορεί κάποιος να βιώσει την ιστορία του Τσέτσιν. Βλέπει όλα τα επίπεδα ιστορίας του Τσέτσιν, στοιβαγμένα αλλεπάλληλα. Ζει το βίαιο πόλεμο. Αισθάνεται την πόλη που καταστράφηκε και αναγεννήθηκε μέσα από τις στάχτες της. Και τέλος, συμμερίζεται τον πόνο των πολιτών που έχασαν την πόλη τους, την οικογένεια τους και την ζωή τους.