Τίτλος: Φάμπρικα ΥΦΑ-net
Υπότιτλος: Δίκτυο συνεργατικών χώρων, πολιτισμού και αναψυχής
Φοιτήτριες: Μπόλου Ευαγγελία, Παναγιώταρου Σταυρούλα, Τομαρά Αγαθή
Επιβλέπων καθηγητής: Τσακαλάκης Δημήτρης.
Πολυτεχνείο Κρήτης, Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών
Στην παρούσα εργασία μελετάται η παλιά βιομηχανία κλωστοϋφαντουργίας ΥΦΑΝΕΤ, ο υπολειμματικός χώρος πρασίνου του ρέματος Κωνσταντινίδη που γειτνιάζει με αυτήν και ο περιβάλλον αστικός ιστός στην περιοχή της Κάτω Τούμπας στη Θεσσαλονίκη. Η εγκατάλειψη που χαρακτηρίζει την περιοχή καθιστά τους παραπάνω χώρους αστικά κενά που επιφέρουν ασυνέχειες, δυσκολία προσβασιμότητας, αυθαίρετη δόμηση και μη ελεγχόμενη στάθμευση.
Γενικοί στόχοι είναι η αξιοποίηση του κτιριακού αποθέματος , η επανάχρηση και η συνύπαρξή του με νέα στοιχεία, η αναδιάρθρωση του αστικού χώρου καθώς και η εξυγίανση του χώρου πρασίνου γύρω απ' το ρέμα. Προτείνεται λοιπόν ένα δίκτυο κινήσεων και ανοιχτών χώρων για την ένωση με τους υπόλοιπους ελκυστήρες της πόλης, αλλά και την επανένταξη του κελύφους στον αστικό ιστό, καθιστώντας το έτσι νέο πόλο έλξης. Συμπληρωματικά, η αξιοποίηση του φυσικού τοπίου και η δημιουργία χώρων για περίπατο, περισυλλογή, παιχνίδι στόχο έχουν την γενικότερη αναβάθμιση της περιοχής. Πρόκειται για μια προσπάθεια συνάντησης οικονομίας, ψυχαγωγίας και πολιτισμού.
Με στόχο την εξυγίανση και την ανάδειξη του τμήματος του ρέματος Κωνσταντινίδη που βρίσκεται στην περιοχή μελέτης προτείνεται η επαναφορά του υγρού στοιχείου με ένα δίκτυο αγωγών που παραλαμβάνουν το ρέμα από τον υπόγειο αγωγό στην οδό Διογένους και το διατηρούν στην επιφάνεια μέχρι να συναντήσει την υφιστάμενη φυσική ροή του από την Παπάφη ως την Θεαγένους, όπου πάλι διοχετεύεται σε υπόγειο αγωγό που καταλήγει στο Θερμαϊκό. Με αφορμή την επανεμφάνιση του ρέματος στην περιοχή δημιουργούνται δημόσιοι χώροι που λειτουργούν ως σημεία στάσης και διοχέτευσης των κινήσεων για την αποκατάσταση της προσβασιμότητας στο πράσινο αλλά και την σύνδεση με την Υφανέτ.
Μια βασική πρόθεση ήταν η δημιουργία πλατείας στο επίπεδο του ρέματος, για την ανάδειξη του παλαιού κελύφους, την γεφύρωση της υψομετρικής διαφοράς της στάθμης της πόλης του ρέματος, την εκτόνωση των νέων χρήσεων πλησίον του πρασίνου αλλά και για την αναζωογόνηση της ευρύτερης περιοχής.
Στην παλιά βιομηχανία προτείνεται η διατήρηση και επανάχρηση του βασικού κτιριακού όγκου, ενώ παράλληλα αποκαλύπτονται οι όψεις του από τις περιμετρικές μονάδες για τη δημιουργία ικανών ανοιχτών δημόσιων χώρων. Μελετώνται οι προσβάσεις για τον πεζό, το ποδήλατο και το αυτοκίνητο και έτσι διαμορφώνονται πεζόδρομοι περιμετρικά, ποδηλατοδρόμος που καταλήγει σε ένα νέο ημιυπαίθριο skate-BMX park καθώς και ένα υπόγειο parking.
Το παλαιό κέλυφος χωρίζεται σε δύο χρήσεις πολιτισμού και εργασίας. Στεγάζονται πλέον ένας πολυχώρος-event platform, κατάλληλος για εκθέσεις, συναυλίες και άλλα πολιτιστικά δρώμενα, και χώροι εργασίας, βιοτεχνίες, καταστήματα, και co-working. Οι δύο αυτές χωρικές ενότητες διαχωρίζονται με μια νέα αυτοφερόμενη μεταλλική κατασκευή, το tropical foliage. Πρόκειται για μια ενδιάμεση στοά που διατρέχει όλο το μήκος του κτιρίου διαχωρίζοντας τις χρήσεις με τα ελαφρά όρια που τις περιβάλλουν αλλά ταυτόχρονα αποτελεί ζώνη συνάντησης και κινήσεων τόσο για το κτίριο, όσο και σε αστικό επίπεδο.
Επιπλέον προστίθεται ένα νέο κτίριο στην περιοχή που λειτουργεί ως ξενώνας φιλοξενίας νέων.
Με τις νέες χρήσεις που οργανώνουν πλέον το πρόγραμμα του κτιρίου μελετώνται συλλογικές δομές εργασίας και κατοίκησης που στοχεύουν στην ενίσχυση κοινωνικών και οικονομικών δραστηριοτήτων.
Η ιδέα του FAB NET αποτελεί μια πρόταση για την ενίσχυση της οικονομίας της τοπικής κοινωνίας, καθώς δίνει τη δυνατότητα σε ομάδες να αναπτύξουν τις προτάσεις τους σε χώρους όπου θα παρασκευάζουν τα προϊόντα τους και παράλληλα θα τα προωθούν. Έτσι λοιπόν αναπτύσσονται βιοτεχνίες είτε σε δύο επίπεδα, είτε μονώροφες. Πρόκειται για ελαφρές μεταλλικές κατασκευές που επενδύονται με ξύλο, με δυνατότητα ευελιξίας στη χρήση τους ανάλογα με τη θέση της πλατφόρμας μεταφοράς των προϊόντων. Οι χώροι γύρω από τις βιοτεχνίες αποτελούν το κοινόχρηστο περιβάλλον ανταλλαγής ιδεών και ανάπτυξης συνθηκών συνεργασίας και δημιουργικότητας, διάδρασης και ψυχαγωγίας βασικές έννοιες που διαπνέουν ως στόχοι όλο το σχεδιασμό.
Οι χώροι Co-Working αναπτύσσονται στον όροφο του κτιρίου. Αποτελούνται από ανοιχτά αναγνωστήρια-γραφεία και κοινόχρηστους χώρους προβολών και καθιστικού. Επιπλέον υπάρχουν και κλειστοί χώροι γραφείων, σεμιναρίων, διαλέξεων που δίνουν τη δυνατότητα ιδιωτικότητας. Η αναρτώμενη από το παλιό κέλυφος μεταλλική κατασκευή δημιουργεί ένα δεύτερο επίπεδο ανάπτυξης κλειστών γραφείων. Οι συνεργατικοί αυτοί χώροι έχουν τη δυνατότητα να λειτουργούν ανεξάρτητα καθώς η βασική πρόσβαση μπορεί να απομονώνεται από το υπόλοιπο κτίριο. Στους σύγχρονους ρυθμούς ζωής και εργασίας στην πόλη, τέτοιοι χώροι συνάθροισης και συνεργασίας, ανταλλαγής απόψεων και υπηρεσιών αποτελούν ζωτικό πυρήνα τόσο σε επίπεδο τοπικό αλλά και υπερτοπικό.
Το Tropical Foliage αποτελείται από μια οριζόντια ζώνη φύτευσης με χώρους περιπλάνησης και στάσης και από μια κατακόρυφη ζώνη κίνησης που ενώνει όλα τα επίπεδα της Υφανέτ, καταλήγει σε ένα παρατηρητήριο και λειτουργεί ως τοπόσημο της περιοχής. Στον χώρο αυτό δημιουργείται ένα μικροκλίμα καθώς προστατεύεται από γυαλί και μια διάτρητη λαμαρίνα που φιλτράρει τις ακτίνες του ήλιου.
Το Room - net αποτελεί μια ιδέα για συγκατοίκηση στα πλαίσια του ξενώνα φιλοξενίας. Είναι ένα δίκτυο μικρών ξύλινων κελυφών που συγκροτούνται σ' ένα ενιαίο δωμάτιο και δίνουν τη δυνατότητα ιδιωτικότητας στο χρήστη .
