Τίτλος: Κίσσαμος Πόλις
Υπότιτλος: Εκδοχές τουριστικής κατοίκησης
Φοιτητής: Παπαμιχελάκης Ελευθέριος
Επιβλέπων καθηγητής: Γιάννης Αίσωπος
Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, Πανεπιστήμιο Πατρών
Οκτώβριος 2017
«Η πραγματική χαρά δε βρίσκεται σ’ αυτό καθαυτό το ταξίδι. (…) Η χαρά των ταξιδιωτών έρχεται μέσα από τη δυνατότητα να τα διηγείσαι όλα αυτά, να ξαναβλέπεις τους λαούς και τις χώρες τους, και να δίνεις με τον δικό σου τρόπο την εικόνα τους στους άλλους, έτσι που, μέσα από τη διήγηση, να βγαίνει και ο χαρακτήρας του ίδιου του ταξιδιώτη.»
Vittorio Simonelli, «ΚΡΗΤΗ - 1893, Οι Περιηγητικές Αναμνήσεις του Vittorio Simonelli», Παρουσίαση: Εκκεκάκης Γ., Ρέθυμνο, 1996
Τα λόγια αυτά του Vittorio Simonelli, του Ιταλού περιηγητή που έγραψε τις αναμνήσεις από το οδοιπορικό του στην Κρήτη το 1893, περιγράφουν το ταξίδι ως μία διαδικασία δημιουργίας νέων εμπειριών και συναισθημάτων, μία ανακάλυψη, μία γνωριμία και μία αλληλεπίδραση με άλλα άτομα, γεγονότα, καταστάσεις και τόπους.
Μία αντίληψη που γεννά προβληματισμούς για τις σημερινές συνθήκες τέλεσης της τουριστικής διαδικασίας, κατά την οποία οι σύγχρονοι τουρίστες μεταβαίνουν από τόπο σε τόπο, συλλέγοντας επιφανειακές εμπειρίες και αποφεύγοντας την ουσιαστική γνωριμία με αυτόν. Η ουσία του ταξιδιού, της ευχαρίστησης και της ανακάλυψης, έχει αντικατασταθεί από την φευγαλέα ματιά και την βιαστική ανάγνωση. Το ταξίδι, όμως, είναι ένας επανασχεδιασμός του χρόνου και μία αναδιαμόρφωση των σχέσεων του επισκέπτη με τον τόπο, ενθαρρύνει την συμμετοχή στην κοινότητα επίσκεψης και ενέχει τον χαρακτήρα του «αβέβαιου».
Πώς, όμως, κατακτάται η ουσία μίας περιοχής επίσκεψης; Πώς ο εφήμερος χαρακτήρας της τουριστικής εμπειρίας μετατρέπεται σε μία εμπλοκή με την κοινωνία υποδοχής; Πώς η τουριστική κατοίκηση οδηγεί σε μία «βύθιση» στο πνεύμα, τον πολιτισμό και το παρελθόν ενός ξένου τόπου;
Η διπλωματική εργασία πραγματεύεται την θέση ότι «η τουριστική κατοίκηση αποτελεί μία χωρική εμπειρία που συνθέτει την ουσιαστική γνωριμία με το βαθύτερο περιεχόμενο και τον χαρακτήρα του τόπου και του τοπίου, μέσα από την επανανοηματοδότηση των σχέσεων των εννοιών παρελθόν – πολιτισμός – τουρισμός.
Ως «Κίσσαμος Πόλις» αναφέρεται από τον Πτολεμαίο, μία περιοχή που βρίσκεται στο δυτικό άκρο της Κρήτης και αποτελεί τον τόπο στον οποίο θα εκτυλιχθεί το αφήγημα κατοίκησης και γνωριμίας.
Η εμπειρία κατοίκησης περιλαμβάνει 3 επεισόδια που διαδραματίζονται σε 3 σημεία της ευρύτερη περιοχής της Κισσάμου. Το λιμάνι, που βρίσκεται βόρεια του λόφου Τράχηλος, τον «Μαύρο Μόλο», που άλλοτε βρισκόταν το αρχαίο λιμάνι της πόλης και ένα σημείο στα ενδότερα του οικισμού, όπου υπάρχουν ίχνη από τα ερείπια της αρχαίας πόλης. Κάθε σημείο με διαφορετικό χαρακτήρα, συνθέτει μία συνολική κατοίκηση του τόπου.
Τα 3 επεισόδια τουριστικής κατοίκησης, έχοντας ως «συνθετικό κύημα» τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, την ιστορία και το φυσικό τοπίο κάθε σημείου, αλλά και την απλότητα των παραδοσιακών κρητικών οικιών δημιουργούν χωρικές εμπειρίες που εισάγουν τον επισκέπτη στο «πνεύμα του τόπου».
