Φοιτητική ομάδα: Βάλια Χούλη & Ορέστης Πρόνιος
Επιβλέπων καθηγητής: Ματθαίος Παπαβασιλείου
Σχολή: ΕΜΠ, 2023
Θέμα και ερευνητικός στόχος εργασίας
Το ARchitecture είναι ένα toolkit τριών AR εφαρμογών για κινητό τηλέφωνο για τον συμμετοχικό σχεδιασμό του δημοσίου χώρου. Στόχος είναι η οργάνωση της συμμετοχική διαδικασίας στα επίπεδα της πληροφόρησης, της λήψης αποφάσεων και του σχεδιασμού. Λειτουργεί ως ένα εργαλείο επικοινωνίας μεταξύ της ομάδας μελέτης, των πολιτών και των θεσμικών φορέων για την υλοποίηση των δημόσιων έργων.
Α. Εργαλείο
Α1. Περιγραφή και λειτουργία
Το ARchitecture αποτελείται από τρεις AR εφαρμογές για κινητό τηλέφωνο επεξεργάσιμες για κάθε έργο:
Το ARCityViewer είναι ένα app πληροφόρησης για την κατανόηση της πόλης. Οργανώνει τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του τόπου στον οποίο αναφέρεται το εκάστοτε δημόσιο έργο όπως τα τοπόσημα, τα σημεία ενδιαφέροντος, τη σχέση του με την υπόλοιπη πόλη, ιστορικά στοιχεία αλλά και πληροφορίες για το ίδιο το έργο.
Το ARCityPolling είναι ένα app διαβούλευσης του έργου πριν από την υλοποίησή του αφορώντας σε αποφάσεις που σχετίζονται με την υλοποίηση ή μη του έργου και τον τόπο κατασκευής του. Έχει, δηλαδή, τη μορφή δημοσκόπησης, η οποία οπτικοποιεί τις επιλογές τοποθετώντας τες στον χώρο.
Το ARCityBuilder είναι ένα app σχεδιασμού διαγραμμάτων των επιθυμιών των χρηστών για τη χωρική οργάνωση του σημείου μελέτης. Συγκροτείται για ένα έργο στο στάδιο της προμελέτης από την ομάδα μελέτης οργανώνοντας βασικά ζητήματα της στρατηγικής σχεδιασμού, όπως χρήσεις και χωρικές ενότητες, χωρικές ποιότητες, βασικές χαράξεις και προβλήματα προς επίλυση με πιθανές εκδοχές λύσεων. Δηλαδή, οι χρήστες δεν σχεδιάζουν εκ του μηδενός τον χώρο, αλλά συγκροτούν διαγράμματα προθέσεων για τη χωρική οργάνωση και τη σχέση μεταξύ των χωρικών ενοτήτων ακολουθώντας βασικούς σχεδιαστικούς άξονες και περιορισμούς που τίθενται από την ομάδα μελέτης.
Στη συνέχεια, τα δεδομένα αποθηκεύονται σε ανοιχτή βάση δεδομένων και αξιολογούνται εκ νέου για την παραγωγή του τελικού σχεδιασμού από την ομάδα μελέτης. Παράλληλα, οι χρήστες μπορούν να παρακολουθούν την πορεία του έργου, αλλά και τις καταχωρήσεις των άλλων χρηστών.
Α2. Τεχνικά χαρακτηριστικά
Οι εφαρμογές αναπτύσσονται σε περιβάλλον επαυξημένης πραγματικότητας (AR) και είναι άμεσα προσβάσιμες στο κοινό μέσω της σάρωσης QRcode. Η τεχνολογία αυτή συνδιάζει ψηφιακά και φυσικά χωρικά χαρακτηριστικά χωροθετώντας την ψηφιακή πληροφορία σε τρεις διαστάσεις στον πραγματικό χώρο και χρόνο, διευκολύνοντας την κατανόησή της, συσχετίζοντάς την με πρόσθετες διαδραστικές πληροφορίες αλλά και διευκολύνοντας την άμεση διάδραση του μη εμπλεκόμενου επισήμως με τον σχεδιασμό χρήστη με αυτή. Επιπλέον, για τη λειτουργία των AR εφαρμογών είναι απαραίτητη η κατασκευή μίας φυσικής εγκατάστασης υποβάθρου πάνω στην οποία προβάλλονται τα φυσικά αντικείμενα.
Β. Περίπτωση εφαρμογής: εργοτάξιο του μετρό στην πλατεία Εξαρχείων
Στην παρούσα εργασία οι εφαρμογές αναπτύχθηκαν για το παράδειγμα της κατασκευής του μετρό στην πλατεία Εξαρχείων μελετώντας όλες τις φάσεις του έργου, αλλά και εναλλακτικά σενάρια υλοποίησης.
Β1. Φυσικό υπόβαθρο
Τα υπόβαθρα προβολής των αντικειμένων των εφαρμογών κατασκευάζονται παραμετρικά: από ένα σχέδιο κάτοψης προκύπτει ένα διάγραμμα κάτοψης σε κάναβο με την τοποθέτηση γεωμετριών εντός των καμπυλών των layer του σχεδίου σχηματίζοντας patterns. Ο κάναβος προκύπτει από τον συνδυασμό του κανάβου του γεωγραφικού συστήματος συντεταγμένων της κάτοψης (ΕΓΣΑ 87) και του λειτουργικού κανάβου των εφαρμογών που έχει καθοριστεί για τον σχεδιασμό.
Τα installations τοποθετούνται στο σημείο του εργοταξίου οργώνοντας εκεί τον τόπο συγκρότησης της συμμετοχικής διαδικασίας.
Β2. Εφαρμογές
Το ARCityViewer εμφανίζει ένα διαδραστικό τρισδιάστατο μοντέλο της πολεοδομικής ενότητας των Εξαρχείων. Σημεία ιδιαίτερου ενδιαφέροντος για την κατανόηση της περιοχής, όπως τοπόσημα, ιστορικά στοιχεία, άξονες συνδεσιμότητας και χρήσεις λειτουργούν ως διαδραστικά info points.
Το ARCityPolling εμφανίζει ένα διαδραστικό τρισδιάστατο μοντέλο της περιοχής των ΕΞαρχείων. Τα σημεία, τα οποία έχουν προταθεί (από την ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ και την Ανάπλαση Αθήνας) ως πιθανά σημεία υλοποίησης του έργου, λειτουργούν ως διαδραστικάinfopoints. Ο χρήστης βλέπει τα πιθανά σενάρια υλοποίησης του έργου σε ψηφιακή μορφή ενταγμένα στο μοντέλο της πόλης και συνοδευόμενα από πληροφορίες σχετικές κάθε επιλογής. Στη συνέχεια, καταχωρεί τη δική του επιλογή σε μία ανοιχτή βάση δεδομένων. Τα δεδομένα αυτά θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν για τη λήψη της τελικής απόφασης χωροθέτησης του έργου.
Το ARCityBuilder εμφανίζει ένα τρισδιάστατο μοντέλο της πλατείας Εξαρχείων. Ο χρήστης επιλέγει ανάμεσα σε τρεις διατάξεις χωροθέτησης των εισόδων-εξόδων του σταθμού στην πλατεία και τοποθετεί σε προκαθορισμένο λειτουργικό κάναβο τα αντικείμενα οργάνωσης του χώρου που δίνονται. Οι περιορισμοί στις επιτρεπτές θέσεις τοποθέτησης και στους συσχετισμούς των αντικειμένων προκύπτουν από τεχνικά και λειτουργικά ζητήματα, όπως οι απαραίτητες αποστάσεις. Επιπλέον, βασικές σχεδιαστικές αρχές που αφορούν στις κινήσεις και στον ελεύθερο χώρο δεν είναι επεξεργάσιμες από τους χρήστες.
Από τη διαδικασία αυτή συλλέχθηκαν καταχωρήσεις που αναλύθηκαν και προέκυψε ο προτεινόμενος τελικός σχεδιασμός.
