Δ060.20 | ἀγείρω: Ένας Συγκειμενικός Πυκνωτής για την Κορινθία


Διπλωματική εργασία: ἀγείρω: Ένας Συγκειμενικός Πυκνωτής για την Κορινθία
Φοιτητής: Κωνσταντίνος Στάμου
Επιβλέπων: Τάσης Παπαϊωάννου
Σχολή: Ε Μ Π, 2020


00: Εξώφυλλο


ἀγείρω: λέξη της αρχαίας ελληνικής από την οποία προέρχεται το ουσιαστικό “αγορά”, σημαίνοντας “συναθροίζω”, “συνάγω”.

Κορινθία: από το μυθικό βασιλιά Φλία και τη δημιουργία του Φλιάσιου Οίνου μέχρι τους δρόμους του κρασιού της Νεμέας, αποτελεί μια περιοχή που κατείχε ανέκαθεν ισχυρό χαρακτήρα και παρουσία τόσο στην ιστορία όσο και στο μύθο του Ελληνικού πολιτισμού μέσω της τοπικής της παραγωγής. Διαθέτοντας τα πλέον πρόσφορα εδάφη, τόσο κυριολεκτικά όσο και μεταφορικά, η ανεξέλεγκτη εισροή ενός μονομερούς τουρισμού υπονομεύει το ήδη λανθάνον δυναμικό της περιοχής, διαπίστωση που οδηγεί στη διατύπωση του προβλήματος:


01: Χάρτης Εντοπισμού Περιοχής


Οι τοπικοί παραγωγοί, όντας ο βασικός τροφοδότης του σύγχρονου Κορινθιακού συγκειμένου, βρίσκονται αντιμέτωποι σήμερα με την ανεξέλεγκτη ανάπτυξη του τουρισμού αυτού. Η θραυσματική διασπορά τους στην επικράτεια του νομού καλεί για τη δημιουργία ενός πυκνωτή σε μια τοποθεσία – κλειδί, ο οποίος, όπως ένας κυριολεκτικός πυκνωτής, θα αποθηκεύσει το φορτίο, διανέμοντάς το με έναν ορθότερο τρόπο στο κύκλωμα της Κορινθίας, ώστε:


02: Πάνω: Χάρτης Επικρατέστερων Τομέων Απασχόλησης, Κάτω: Εδαφολογικός Χάρτης


Να διευκολυνθεί η επαφή των παραγωγών και των προϊόντων τους με το ευρύ κοινό

Να χρησιμοποιηθούν υφιστάμενες υποδομές του τριτογενούς τομέα για την προώθηση των παραγωγών

Να αναδειχθεί η τοπική παραγωγή ως ο βασικός τροφοδότης του Κορινθιακού συμπεριέχοντος

Να αποποινικοποιηθούν τα αγροτικά επαγγέλματα ως “κατώτερα” προκειμένου να υπάρξει μεταλαμπάδευση της τεχνογνωσίας στις επόμενες γενιές


03: Διάγραμμα Ετήσιας Παραγωγής Εξαγώγιμων Προϊόντων


Η περιοχή προς μελέτη εντοπίζεται πλησίον της πόλης του Λουτρακίου, μια περιοχή που δεν αποτελεί η ίδια προορισμό αλλά βάση για άλλους προορισμούς, φιλοξενώντας το 44% των ξενοδοχειακών μονάδων ολόκληρης της Κορινθίας, χαρακτήρας που θα διαποτίσει και την παρέμβαση. Παράλληλα, η πρόταση θα διαθέτει η ίδια τον χαρακτήρα κόμβου, λόγω του ότι η περιοχή μελέτης γειτνιάζει τόσο με τη βασική οδική αρτηρία της περιοχής (Λεωφόρος Ελ. Βενιζέλου) όσο και με τη νέα γραμμή του Προαστιακού Σιδηροδρόμου.


04: Πάνω: Αντιληπτικός Χάρτης Ιδέας, Κάτω: Ιδεόγραμμα Ιδέας


Η πρόταση, προγραμματικά, εννοιολογικά και μορφικά βασίζεται σε ένα κατακόρυφο δίπολο: Μετέωρο και Γειωμένο. Εξωστρεφής πάνω, επαναφέροντας την ουσία της αρχαίας αγοράς, μια αγοράς εμπειριών σε ένα ετεροτοπικό πλαίσιο μέσω της διάδρασης παραγωγών – επισκεπτών οι οποίοι βρίσκονται μετέωροι ανάμεσα σε δυο βασικές θεάσεις εντός μιας ολόλευκης κατασκευής. Αφενός η πόλη του Λουτρακίου ως συμβολισμός του συλλογικού φαντασιακού, όπως η Πνύκα βρισκόταν στις παρυφές της αρχαίας Αθήνας. Αφετέρου, η Πελοποννησιακή πλευρά της Κορινθίας, ως μια πρωτογενής αναφορά στο συλλογικό φαντασιακό.


05: Πάνω: Χάρτης Αστικής Χωροθέτησης, Κάτω: Ερμηνεία και Επαναδιατύπωση Επιχειρησιακού Προγράμματος Δήμου Λουτρακίου – Περαχώρας – Αγίων Θεοδώρων


Θεάσεις οι οποίες τοποθετούνται στο φόντο, πίσω από πλέγματα νημάτων τα οποία δημιουργούν ένα αισθητηριακό υπόβαθρο, το οποίο συμπληρώνεται από τις οσμές των καλλιεργειών που υπάρχουν από κάτω. Εκεί βρίσκεται το Γειωμένο, στραμμένο περισσότερο στην παραγωγή, με όλα τα δάπεδα να αποτελούνται από χώμα, επαναφέροντας το φυσικό ανάγλυφο το οποίο είχε καταστραφεί από ένα παλιό εργοστάσιο που φιλοξενούσε το οικόπεδο, το οποίο έχει αφαιρεθεί πλέον. Γη η οποία συμπιέζεται από ένα σύστημα αναλημμάτων ή “ρυτίδων” οι οποίες, απλώς “σπρώχνοντας” το χώμα, συνθέτουν και τα σημεία πρόσβασης τόσο για τις χρήσεις του Μετέωρου όσο και για αυτές του Γειωμένου, οι οποίες στεγάζονται από υπόσκαφες δομές από κάτω.


06: Διαγράμματα Ετήσιας Βροχόπτωσης, Θερμοκρασιών και Ανεμολόγιο



Πιο συγκεκριμένα, αν στο Γειωμένο μπορεί να προσδιοριστεί με ακρίβεια το πρόγραμμα χρήσεων, στο Μετέωρο κάτι τέτοιο καθίσταται αδύνατο, λόγω της ίδιας της φύσης του ως οντότητα. Βασιζόμενο σε μια φαινομεναλιστική αφετηρία, το άνω τμήμα του κτιρίου, ευρισκόμενο ανάμεσα σε δύο λευκά επίπεδα όπως ένας πυκνωτής, προσκαλεί μια πληθώρα δραστηριοτήτων όπως φεστιβάλ, εκθέσεις, αγορές, υπαίθρια εργαστήρια, διαλέξεις, εστίαση αλλά και πρωτόγνωρες συνθήκες οι οποίες θα συλληφθούν από τους ιδιοποιούμενους. Πρόκειται για έναν χώρο ευέλικτο όχι μόνο λειτουργικά, αλλά και εννοιολογικά, μη παραπέμποντας σε καμία χρήση. Ο χώρος αυτός πλαισιώνεται από τους πόλους εισροής: το σταθμό του Προαστιακού Σιδηροδρόμου και το χώρο στάθμευσης οχημάτων, εκτεινόμενος προς εκείνους. Με αυτό τον τρόπο, κανείς βρίσκεται ήδη στην ουσία του κτιρίου προτού καν έρθει σε απτή επαφή, ερχόμενος προς αυτό είτε με όχημα είτε με το τρένο.


07Masterplan – Σχέδιο Γενικών Παρεμβάσεων


Πηγαίνοντας κάτω, όπως αναφέρθηκε, το Γειωμένο εστιάζει στην ίδια την παραγωγή και την άμεση επαφή της με το ευρύ κοινό. Μέσα σε μια υπόσκαφη δομή, στιβαρή, αναδεικνύοντας το χαρακτήρα του εδάφους και φωτιζόμενη από ένα σύστημα θραυσματικών οπών στις οροφές, στεγάζονται χώροι φιλοξενίας νεοσύστατων αγροτικών επιχειρήσεων, χώρος παρουσιάσεων – προβολών, εργαστήριο υδροπονικής – αεροπονικής, εργαστήριο μπολιάσματος, κελάρι, δοκιμαστήριο, υποδοχή και αποθηκευτικοί χώροι, ενώ παράλληλα πρόγραμμα προεκτείνεται και στους υπαίθριους χώρους που καταλαμβάνουν το μεγαλύτερο μέρος του οικοπέδου. Εκεί βρίσκονται πειραματικά αγροκήπια τα οποία χωρίζονται σε σοδειές βραχέως κύκλου σε ετήσια βάση, προηγμένα συστήματα γεωργίας – άρδευσης, πειραματικό αμπελώνα και οπωρώνα.


08: Αξονομετρικό Σχέδιο Χωροθέτησης


Μια τέτοια παρέμβαση ανταποκρίνεται σε πολλαπλά μέτωπα του τοπικού επιχειρησιακού προγράμματος, παρέχοντας ροές που θα αφυπνίσουν λανθάνουσες υποδομές της περιοχής σε αστική κλίμακα. Παράλληλα, φέρνει στο προσκήνιο έναν διαφορετικό τρόπο αξιοποίησης του δυναμικού καθώς η απρόσωπη δοσοληψία προϊόντων αντικαθίσταται από μια δυναμική συναλλαγή εμπειριών, επαναφέροντας μέσα από καινοτόμες συνθήκες τη διαπροσωπικότητα των σχέσεων που θα δώσει ζωή σε μια παραγκωνισμένη παραγωγή.


09: Πάνω: Κάτοψη Μετέωρου, Κάτω: Κάτοψη Γειωμένου


10: Τομές Α-Α και Β-Β


11: Φωτορεαλιστικές Λήψεις



12: Μακέτα από Νότο


13: Μακέτα από Πάνω


14: Μακέτα: Λεπτομέρεια Γέφυρας