Διπλωματική εργασία: Ατέρμονη Γραμμικότητα | Συρραφή μνημείων και τοπίου στο ακρωτήριο του Σουνίου
Φοιτήτρια: Κωνσταντίνα Κουσαρή
Επιβλέπων καθηγητής: Λεωνίδας
Κουτσουμπός
Σχολή: ΕΜΠ, 2020
Οι αρχαιοελληνικοί ναοί υπήρξαν
πάντοτε κτίρια απόλυτα συνδεδεμένα με το περιβάλλον τους, σε μία αμφίδρομη σχέση
νοηματοδότησης. Η παρούσα εργασία επιχειρεί να επισημάνει και να αναδείξει αυτή
τη σχέση στην περίπτωση του ακρωτηρίου του Σουνίου, αποσκοπώντας στης συρραφή
της αποσπασματικότητας της υπάρχουσας κατάστασης. Στόχος είναι η βιωματική
κατανόηση των ιστορικών πληροφοριών, της ιστορικής αξίας των αρχαιολογικών
χώρων, η αφήγηση του παρελθόντος μέσω του σχεδιασμού, η σύνδεση του με το παρόν
και η δυνατότητα μεταφοράς και εξέλιξης της γνώσης της συγκεκριμένης περιοχής
στο μέλλον. Γίνεται προσπάθεια να αποτελέσει σύνολο του ακρωτήριου ένα μουσείο,
δηλαδή οι Ναοί (της Αθηνάς και του Ποσειδώνα), το φυσικό τοπίο, οι
αρχιτεκτονικές παρεμβάσεις και η βιωματική εμπειρία του επισκέπτη να
λειτουργούν ως ένα συνεκτικό σύνολο που, ταυτόχρονα, αναδεικνύει στον μέγιστο
βαθμό την αξία του καθενός ξεχωριστά.
Οι παρεμβάσεις είναι όσο το δυνατόν μικρότερες,
περιορισμένες στο ήδη υπάρχον ανθρώπινο αποτύπωμα και να δημιουργούν μία
λογική, γεωμετρική και χρηστική ακολουθία που ενώνει κάποια βασικά σημεία
ενδιαφέροντος κάθε φορά. Αυτά, σχεδιάζονται με βάση αρχαίες διαδρομές, οπτικές
φυγές, αρχαία ίχνη και σημερινές διαδρομές, που οργανώνονται από ένα σύστημα
γεωμετρικών χαράξεων, ώστε να λειτουργούν σαν ένα δίκτυο του οποίου η κάθε
γραμμή να έχει αξία και νόημα. Στόχος είναι να δίνεται στον επισκέπτη η
δυνατότητα να κατανοήσει πλήρως τις πληροφορίες των διαφόρων ιστορικών
περιόδων, τα σωζόμενα σήμερα υλικά υπολείμματα του παρελθόντος, καθώς και την
ιδιαιτερότητα του τοπίου ως ένα σύνολο.
" Ιστάμενο, το οικοδόμημα ησυχάζει πάνω στο πετρώδες
έδαφος. Αυτή η εφησύχαση του έργου τέχνης βγάζει από την πέτρα το σκοτάδι του
άκαμπτου και, όμως, αβίαστου φέρειν. Ο χαρακτήρας του έργου τέχνης ορθώνεται
ενάντια στον σάλο της φουσκοθαλασσιάς και με την ηρεμία του επιτρέπει να
φανερωθεί η μανία της. Αυτό το αναδύεσθαι και αναφύεσθαι ονομάστηκε από τους
αρχαίους Έλληνες Φύσις.", Μάρτιν Χάιντεγκερ
Καταγράφοντας, λοιπόν, την υπάρχουσα κατάσταση και
κατανοώντας τα υπάρχοντα προβλήματα, οδηγήθηκα σε μια σειρά από λύσεις
βασιζόμενη ταυτόχρονα στον πολεοδομικό σχεδιασμό και τις μετακινήσεις των
επισκεπτών (συμπεριλαμβανομένων των ΑΜΕΑ). Επιπλέον, στην επιλογή των υλικών
έπαιξε σημαντικό ρόλο η σκέψη μου του να ανακυκλώνονται τα τμήματα γης που
αναγκαστiκά θα παρέμβω, δημιουργώντας ένα οικοδομικό υλικό. Μετέτρεψα, επίσης,
ιστορικές πληροφορίες από τις αρχαίες χρήσεις και την μυθολογία σε στοιχεία του
σχεδιασμού. Κλείνοντας, εστίασα στους 2 μουσειακούς κτηριακούς όγκους,
προσπαθώντας να συνδυάσω την αρxιτεκτονική με την αφήγηση των ιστορικών
πληροφοριών, ώστε οι επισκέπτες να μαθαίνουν την ιστορία και ταυτόχρονα να την
"αισθάνονται" μέσω σε βιωματικούς χώρους.
_______________________________________________________________
Title: Endless linearity | Stitching monuments and landscape
in Cape Sounio
Ancient Greek temples have always
been buildings that were in absolute dialogue with the surrounding environment,
in a reciprocal relationship that ascribed meaning to both. This thesis, is an
attempt to highlight and enhance this relationship in the case of cape Sounion,
by stitching the fragmentation that is prevalent today. It aims at the
experiential understanding of the historical information, the site’s historical
value, the narration of the past through design, its connection with the
present and the possibility of transferring and evolving the acquired knowledge
in the future. An effort is made to view the entire cape as a museum of itself,
so that the Temples of Poseidon and Athena’s, the natural landscape, the
architectural interventions and the experiential experience of the visitors,
would function as a whole that highlights each individual characteristic.
The proposed interventions are as small as possible,
limited to the already existing building footprint that creates a geometrical
and functional logic that stitches the key points of interest. Their design is
based on geometrical system that takes in account the ancient paths and traces,
visual sightlines, as well as, some current routes in the landscape, in order
to create a network where each line makes sense in the historical and physical
landscape. This will enable the visitor to fully understand the layers of
information of the various historical periods, the ancient relics and uses in
harmony with the uniqueness of the landscape in an inseparable unity.
Thus, by recording the current situation and
understanding the existing problems, I was led to a series of solutions formed
on the urban planning and the movements of the visitors (including the disabled
ones). In addition, I chose the materials based on my thought of recycling the
plots of land that I will necessarily intervene, creating a building material.
I also turned historical information from ancient uses and mythology into
design elements. Focused on the 2 museum buildings, i tried to combine architecture
with the narration of the history, so as for the visitors to learn and feel the
information in an experiential space.
