Κέντρο Περιβαλλοντικής Έρευνας (ΚΠΕ) Στην Κύπρο
Η ανάδειξη τη φύσης μέσα από την αρχιτεκτονική, όταν αυτή
μεταμορφώνεται σε κτήριο.
Φοιτητής: Κράνος Hλίας
Επιβλέπουσα καθηγήτρια: Τσιράκη Σοφία
Σύμβουλος: Τσούρας Βασίλειος
Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο
Ημερομηνία παρουσίασης : 04/11/2009
Ημ. πρώτης δημοσίευσης στο gra: 2011-01-06
Το θέμα της διπλωματικής αφορά την Κύπρο και συγκεκριμένα
μια περιοχή βορειοανατολικά της πόλης της Λεμεσού, όπου υφίσταται ένα από τα
σημαντικότερα υδατοφράγματα της χώρας, καθώς και ένας σημαντικός υδροβιότοπος.
Το τοπίο προσεγγίζεται από την πόλη με έναν πολύ ιδιαίτερο
τρόπο. Οι όχθες του ποταμού βρίσκονται παράλληλα στην κύρια οδική αρτηρία και
σε οδηγούν στον υδατοφράκτη, ενώ από εκεί με ένα παιχνίδι εναλλαγής της θέας
οδηγείσαι στο πεδίο δράσης, μια χερσόνησο η οποία είναι άμεσα προσβάσιμη από το
δρόμο και εισβάλλει στα νερά του φράγματος.
Αρχική πρόθεση στο τραπέζι των σκέψεών μου ήταν η ένταξη των
κινήσεων των νέων πόλων που θα δημιουργηθούν στο τοπίο, με τέτοιο τρόπο, ώστε
να μην διαταραχθεί η φυσική ροή των υφιστάμενων κινήσεων και μονοπατιών.
Μελετώντας το τοπίο διακρίνουμε μία βασική κίνηση διαμέσου
των δύο υφιστάμενων λόφων, που οδηγεί σε ένα ΄΄πλάτωμα΄΄ το οποίο έχει
νοτιοανατολικό προσανατολισμό, με θέα τον υδατοφράκτη και το απέναντι χωριό. Ο
κυρίως λόφος προστατεύει επίσης το ΄΄πλάτωμα΄΄ από το δυτικό φως.
Κέντρο Περιβαλλοντικής Έρευνας:
Το κτηριολογικό πρόγραμμα χωρίστηκε σε 3 ενότητες, την
ενημέρωση, την αγωγή και την άθληση.
Ενημέρωση: δημιουργείται ένα κτήριο-πέρασμα το οποίο
τοποθετείται στην αρχή της σύνθεσης. Είναι υπόσκαφο χωρίς να εμποδίζει την
πορεία προς το ΄΄πλάτωμα΄΄ και περιλαμβάνει την περιβαλλοντική ενημέρωση.
Επίσης, βρίσκεται σε αυτό το σημείο για να δέχεται επισκέψεις, χωρίς να
επηρεάζει την υπόλοιπη ανάπτυξη.
Αγωγή: τοποθετείται στη περιοχή του ΄΄πλατώματος΄΄. Αυτή η
ενότητα υποστηρίζει λειτουργίες, οι οποίες, λόγω της συχνής τους χρήσης,
χρειάζονται ωφέλιμο ελεγχόμενο ηλιασμό. Το κτίσμα, σε δύο επίπεδα, υποστηρίζει
υπαίθριες κινήσεις που εντάσσονται αρμονικά στο τοπίο.
Άθληση: Υποστηρίζει κωπηλασία, κανό και αναρρίχηση.
Τοποθετείται παραπλεύρως της βασικής κίνησης προς το ΄΄πλάτωμα΄΄, εφάπτεται του
μονοπατιού που αγκαλιάζει το μεγάλο λόφο και συνυπάρχει με τα κατακόρυφα βράχια
που εκτείνονται στην πίσω πλευρά του. Το γεγονός ότι η κίνηση που οδηγεί σε
αυτήν την ενότητα έχει δευτερεύον ρόλο στη σύνθεση, δεν υποβαθμίζει τη σημασία
της, αλλά δημιουργεί μία ασπίδα ιδιωτικότητας, αφού δεν προορίζεται μόνο για
τις ανάγκες του ΚΠΕ.
Επίσης, αξιοποιούνται τα υφιστάμενα μονοπάτια ως ΄΄υπαίθρια
έκθεση-περίπατος΄΄(στο πλαίσιο του προγράμματος του ΚΠΕ), δημιουργείται
παρατηρητήριο, με θέα τον υδατοφράκτη, καθώς και μία γέφυρα που ενώνει τη
χερσόνησο με τον παλιό αλευρόμυλο και την ευρύτερη περιοχή.
Νερό:
Η στάθμη του νερού αλλάζει, αφού ορίζεται από τη βροχόπτωση
της εκάστοτε περιόδου, με αποτέλεσμα η κλίμακα του τοπίου να αλλάζει δραματικά.
Λόγω της ύπαρξης του τεχνητού φράγματος, η μέγιστη στάθμη
του ορίζει τις στάθμες της σύνθεσης.
Υπάρχουν επίσης μέρη της σύνθεσης που βυθίζονται, μέρη που
επιπλέουν και μέρη που υποδέχονται το νερό.
Υλικά - Φύση τοπίου:
Κάθε επέμβαση προϋποθέτει καταστροφή, οπότε σε αυτή την
περίπτωση γίνεται με φρόνηση. Ελαχιστοποιούνται οι εκσκαφές, ενώ δημιουργείται
ένα σύστημα με πέτρινους τοίχους αντιστήριξης, το οποίο ΄΄δημιουργεί΄΄χώρο που
μαζί με το ξύλινο φορέα αποτελούν το κτίσμα.
Τα κτήρια αποτελούνται από υπαίθριες κινήσεις και
ημιυπαίθριους χώρους που λειτουργούν ως
η συνέχεια του φυσικού τοπίου και πάνω σε αυτά αρθρώνονται οι κλειστοί χώροι.
Στη στάθμη που βρίσκεται κοντά στο νερό χρησιμοποιείται ξύλινο δάπεδο, ενώ σε αυτήν που βρίσκεται στο
έδαφος χώμα. Με αυτό τον τρόπο το κτήριο, χωρίς να ξεχωρίζει από το φυσικό
έδαφος, ανοίγεται προς το υγρό στοιχείο.
Χρησιμοποιούνται επίσης και άλλα φυσικά υλικά, όπως
χωμάτινοι τοίχοι(rammed earth), πέτρα και καλάμια.
Στόχος της μελέτης ήταν η μεταφορά των βιωμάτων μου από την
περιοχή αυτή και μέσα από την αρχιτεκτονική η ανάδειξη τη φύσης, όταν αυτή
μεταμορφώνεται σε κτήριο.
