Δίκτυο Ιλισού:
Ανάκτηση των δημόσιων χώρων επί του παλαιού χειμάρρου.
Φοιτητές: Βαβουγυιός Βασίλης, Λιάγκη Τίνα
Επιβλέπων καθηγητής: Πάνος Δραγώνας
Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών Πανεπιστημίου Πατρών
Ημερομηνία παρουσίασης: Μάρτιος 2010
Ημ.πρώτης δημοσίευσης στο gra:2011-03-10
Στη εργασία αυτή, διερευνάται η περίπτωση διάνοιξης του
Ιλισού κι η δημιουργία ενός δικτύου δημόσιων χώρων επί του παλαιού χειμάρρου.
Στόχος της είναι η συνένωση των ήδη υπαρχόντων δημόσιων χώρων με την ανάδειξη
του Ιλισού και τη δημιουργία ενός περιπάτου δίπλα στο νερό.
Ο Ιλισός είναι ένα από τα μεγαλύτερα ρέματα που διέρρεαν στο
παρελθόν την Αττική. Σήμερα, το μεγαλύτερο μέρος του είναι υπογειοποιημένο και
διέρχεται κάτω από κεντρικές λεωφόρους της Αθήνας.
Η περιοχή μελέτης εκτείνεται από το Γουδί έως και το ναό
της Αγ. Φωτεινής και
χαρακτηρίζεται από σημαντικούς δημόσιους χώρους και κτήρια όπως ο Εθνικός κήπος, το πάρκο
Ριζάρη, η Εθνική Πινακοθήκη και το μέγαρο μουσικής. Ωστόσο, ο δημόσιος χώρος
παραμένει κατακερματισμένος και μη προσιτός
στους κατοίκους ενώ το πρόβλημα επιδεινώνεται από το οδικό δίκτυο και τα
μέσα μαζικής μεταφοράς.
Βασική πρόθεση του σχεδιασμού ήταν η ανάδειξη της ιδιαίτερης
ταυτότητας κάθε περιοχής που διαπερνά ο Ιλισός. Η εναλλαγές στη γεωμετρία, στα
υλικά, στα χρώματα και στην ατμόσφαιρα οδήγησαν στη δημιουργία ενός συνεχόμενου
«κινηματογραφικού περίπατου» που διασχίζει την πόλη της Αθήνας και ανατρέπει το
αστικό τοπίο.
Στα πλαίσια των σύγχρονων απαιτήσεων των πόλεων για βιώσιμη
ανάπτυξη πραγματοποιήθηκε εκτενής έρευνα στις σύγχρονες εφαρμογές διαχείρισης
του βρόχινου νερού που ενίσχυσαν και ενέπνευσαν τη σχεδιαστική παλέτα αυτής της
πρότασης. Τεχνητοί υγροβιότοποι, φυτεμένα δώματα, διαπερατά δάπεδα κι υπόγειες
δεξαμενές είναι μερικά παραδείγματα που έχουν στόχο τη συλλογή, τον καθαρισμό
και την επανάχρηση των όμβριων υδάτων.
ΠΑΡΚΟ ΡΙΖΑΡΗ
Στην περιοχή αυτή προτείνεται η συνένωση των «πράσινων
νησίδων» με την υπογειοποίηση της λεωφόρου βασιλέως Κωνσταντίνου και της οδού
Ριζάρη. Το πάρκο φέρει έντονη βλάστηση ενώ στο κέντρο του δημιουργείται ένας
τεχνητός υγροβιότοπος. Φυλλοβόλα και
αειθαλή δέντρα, φυτά που ανθοφορούν σε διαφορετικές χρονικές περιόδους και
παρόχθια βλάστηση, συνθέτουν έναν χώρο αναψυχής που μεταβάλλεται κατά τη
διάρκεια του έτους.
ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟ ΣΤΑΔΙΟ
Το κομμάτι δίπλα στο
Παναθηναϊκό στάδιο και δίπλα στο χώρο του Ζαππείου αντιμετωπίστηκε
διαφορετικά. Σκοπός είναι η δημιουργία
μιας "σκληρής " πλατείας στο επίπεδο της κοίτης. Η ιδέα της έκρηξης
είναι αυτή που πυροδοτεί τον προκλητικό
σχεδιασμό τη πλατείας που χαρακτηρίζεται από τις έντονες πτυχώσεις του μπετόν.
Η ξύλινη πασαρέλα διαπερνά την πλατεία
δίνοντας την δυνατότητα της στάσης, της
συνεύρεσης και του παιχνιδιού με το νερό.
ΑΓΙΑ ΦΩΤΕΙΝΗ
Στην περιοχή αυτή εμφανίζονται δύο τμήματα. Το πρώτο που
ακολουθεί το Παναθηναϊκό Στάδιο, φέρει φυτεμένες πεζούλες που διαμορφώνουν την
κοίτη του χειμάρρου, εγκιβωτίζοντας τη φύση σε συγκεκριμένες γεωμετρίες. Το
δεύτερο και τελικό κομμάτι της επέμβασης, βρίσκεται δίπλα στο ναό της Αγίας
Φωτεινής και παραμένει ανοιχτό μέχρι σήμερα. Στο σημείο αυτό η κοίτη του Ιλισού
διατηρεί τον φυσικό της χαρακτήρα , ενισχύεται η υπάρχουσα βλάστηση και
τοποθετείται ένα δίκτυο μονοπατιών ώστε να διευκολυνθεί η κίνηση των πεζών.