Διπλωματική εργασία : Ένα νέο όριο στη λίμνη Βεγορίτιδα: Σχεδιασμός Οινοποιείου
Φοιτήτρια : Παπαϊωάννου Ιωάννα
Επιβλέποντες καθηγητές : Δημήτριος Θωμόπουλος
Σχολή : ΑΠΘ, 2023
Η παρούσα διπλωματική εργασία αφορά
το σχεδιασμό ενός οινοποιείου στη λίμνη Βεγορίτιδα, στα όρια του οικισμού Αγίου
Παντελεήμονα. Το νέο οινοποιείο εντάσσεται στο τοπικό δίκτυο οινοποιείων και κατ’
επέκταση στη ζώνη οινοποιείων Βορείου Ελλάδος.
Ωστόσο, η μορφή του νέου οινοποιείου
δεν επηρεάστηκε από την αρχιτεκτονική των τοπικών οινοποιείων, καθώς αυτά δεν αποτελούν
ουσιαστικά παραδείγματα αρχιτεκτονικής, αλλά συνιστούν απλοϊκά κελύφη που στοχεύουν
αποκλειστικά στην κάλυψη των βασικών λειτουργιών ενός οινοποιείου. Ακολουθούν δηλαδή τη λογική των περισσότερων ελληνικών οινοποιείων:
δεν είναι ελκυστικά προς τον επισκέπτη.
Η ευρύτερη περιοχή έχει αγροτικό χαρακτήρα,
αλλά χαρακτηρίζεται και από το στοιχείο του τουρισμού, λόγω της γειτνίασης της με
γνωστούς πόλους έλξης: οροσειρά Βόρα, Νυμφαίο, Πρέσπες κ.α.
Το πεδίο σχεδιασμού
βρίσκεται στα όρια δύο νομών: του
νομού Πέλλας και του νομού Φλωρίνης. Επιπλέον, εντάσσεται σε ένα οροπέδιο που περιβάλλεται
από σημαντικές οροσειρές (Βέρμιο, Βίτσι, Βόρας), οπότε έμμεσα αποτελεί όριο για
αυτές τις οροσειρές. Όριο αποτελεί και για τις δύο γειτονικές λίμνες : το πεδίο
σχεδιασμού ανήκει σε μια λεπτή λωρίδα ξηράς που χωρίζει τη λίμνη Βεγορίτιδα από
την λίμνη Πετρών.
Η έννοια του ορίου λοιπόν, σε συνδυασμό με το παρθένο φυσικό τοπίο
που χαρακτηρίζει την περιοχή έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στο σχεδιασμό του νέου οινοποιείου.
Ενός οινοποιείου που δεν θα ανταγωνίζεται το τοπίο αλλά θα συνυπάρχει αρμονικά με
αυτό και θα αποτελεί παρατηρητήριο για τον επισκέπτη.
Έτσι, το πεδίο σχεδιασμού
αντιμετωπίστηκε σαν μια επιφάνεια, οπού ο νέος σχεδιασμός αποτελεί μια σχισμή σε
αυτήν: το κτίριο ως όριο ανάμεσα στο εσωτερικό γήινο περιβάλλον και στο εξωτερικό
τοπίο.
Τελικά, προκύπτει μια μεταλλική στέγη που στέκεται πάνω από το φυσικό τοπίο.
Το νέο οινοποιείο αναπαριστά γεωμετρικά το φυσικό τοπίο με μια ροϊκότητα που ξεκινά
από το εξωτερικό του κτιρίου και συνεχίζεται στο εσωτερικό.
Το οινοποιείο αναπτύχθηκε
γραμμικά, ώστε να ανταποκρίνεται στις προτιμώμενες γωνίες θέασης του τοπίου. Αναπτύχθηκε
σε δύο κυρίως επίπεδα, ώστε να ικανοποιήσει
τις απαιτήσεις της διαδικασίας της οινοποίησης, αλλά και να προσφέρει στον επισκέπτη
πολλαπλά επίπεδα θέασης της λίμνης.
Ειδικά, το παρατηρητήριο που προστίθεται στο
δεύτερο επίπεδο, προσφέρει τη δυνατότητα σφαιρικής θέασης του τοπίου. Το κτιριολογικό
πρόγραμμα συμπληρώνουν οι ξενώνες και οι χώροι που είναι αφιερωμένοι στον επισκέπτη
και στην προώθηση του οινοτουρισμού: καφέ/εστιατόριο, γωνίες οινογευσίας κλπ.
Η
εσωτερική διαρρύθμιση του κτιρίου ακολουθεί την λιτότητα του εξωτερικού κελύφους.
Η επιρροή του υγρού στοιχείου που χαρακτηρίζει το φυσικό τοπίο οδήγησε στο διαχωρισμό των βασικών
εσωτερικών λειτουργιών με καμπύλες, επιδιώκοντας εσωτερική ροϊκότητα.
Καθοριστικός
παράγοντας της εσωτερικής διαρρύθμισης είναι ο επισκέπτης και η συνεχής οπτική του
επαφή τόσο με τη διαδικασία οινοποίησης όσο και με το τοπίο. Έτσι λοιπόν, ο επισκέπτης μπορεί να παρακολουθεί
όλα τα στάδια της οινοποίησης έχοντας στο οπτικό του φόντο το φυσικό τοπίο, το οποίο αποτελεί τη μοναδική εσωτερική
πολυτέλεια.
