EV060.18 Libraries as Gardens: Libraries of Walks

Στιγμιότυπο από την έκθεση ''Libraries of walks'', TAF / the art foundation, Αθήνα.

To TAF/ the art foundation, σε συνεργασία με το Φεστιβάλ Αναλόγιο 2018, παρουσίασαν την ομαδική έκθεση ''Libraries of Walks'', από τις 21 έως τις 29 Σεπτεμβρίου. Παράλληλα με την έκθεση, φιλοξενήθηκαν δράσεις, όπως performances, εργαστήρια και ομιλίες, στο πλαίσιο του προγράμματος ''Libraries as Gardens'', το οποίο πραγματοποιήθηκε σε κλειστούς και ανοιχτούς χώρους της πόλης κατά τη διάρκεια του Φεστιβάλ. 

Την επιμέλεια της έκθεσης ανέλαβε ο Geert Vermiere, ποιητής, εικαστικός, επιμελητής εκθέσεων  και μέλος της ομάδας ''The Milena principle'', με ενδιαφέρον στην σχέση οικολογίας, κοινωνίας και τέχνης. Οι καλλιτέχνες που συνεργάστηκαν για την συγκεκριμένη έκθεση, Κλεοπάτρα Χατζηγκιόση, Όλγα Δουλκερίδου, Ελευθερία Ράπτη, Λίνα Ευσταθίου, Παναγιώτης Λεζές, Nora Lefa, James M.Lane, Jelena Makovic, Lezli Rubian-Kunda, Stefan van Biesen και Geert Vermeire, χρησιμοποίησαν ποικίλους εκφραστικούς τρόπους για να απαντήσουν στο θέμα τoυ βιβλίου και του περιπάτου, όπως σκίτσα, βίντεο, φωτογραφίες, εγκαταστάσεις, που εξιστορούν διαφορετικές αλλά συμπληρωματικές μεταξύ τους ιστορίες.  

Η έκθεση ''Libraries of walks'' αναφέρεται στην ανθρώπινη κίνηση και συγκίνηση, συνδυάζοντας το περπάτημα σαν ένα δημιουργικό μέσο δύο αναδυόμενων επιστημών: την επιστήμη του περιπάτου (Spaziergangwissenschaft/ Promenadology) και την φυτική φιλοσοφία (Vegetal Philosophy). Η επιστήμη του περιπάτου, παρουσιάζεται μέσα από μια οπτική και φαινομενολογική προσέγγιση. Πιο πολύ, ως ένα αισθητικό και επιστημονικό εργαλείο, ο περίπατος από αυτή την άποψη συμβάλλει στην βελτίωση της ανθρώπινης ευαισθητοποίησης. 

Η ''βιβλιοθήκη των περιπάτων'' αποτελεί μια συλλογική διαδικασία, διαρκώς αυξανόμενων περιπάτων από όλο τον κόσμο και πρόκειται για ένα έργο σε εξέλιξη, το οποίο πραγματοποιούν οι εικαστικοί Stefaan van Biesen και Geert Vermeire. H εγκατάσταση της ''βιβλιοθήκης των περιπάτων'', στο TAF/ the art foundation, αποτελεί μια πραγματική βιβλιοθήκη με ξύλινα ράφια. Σχηματίζει έναν κλειστό χώρο και ως αρχείο του διαβάσματος του τοπίου, συνοδεύει μια σειρά περιπάτων. Τα ράφια, γεμίζουν με γυάλινα δοχεία, που περιέχουν ίχνη, σημειώσεις και αντικείμενα που μοιράζονται την εμπειρία των περιπατητών. Για να δημιουργήσουν τη βιβλιοθήκη των περιπάτων, οι άνθρωποι καλούνται να διατηρήσουν ένα συγκεκριμένο στιγμιότυπο της βόλτας τους στο δοχείο. Πρόκειται για μια βιβλιοθήκη, η οποία απαρτίζεται από γυάλινα βιβλία προσκαλώντας το κοινό να σκεφτεί την εμπειρία των άλλων περιπατητών. Η ''βιβλιοθήκη των περιπάτων'', αποτελείται επίσης από μια σειρά ταυτόχρονων και μαγνητοφωνημένων περιπάτων, οι οποίοι υλοποιήθηκαν από τους συμμετέχοντες, συμβάλλοντας σε μια performance και σε μια  βόλτα ήχων με τους καλλιτέχνες. 

Ο Παναγιώτης Λεζές, εικαστικός, αναφέρει: ''Το περπάτημα μας δίνει μια μεγάλη ελευθερία να παρατηρούμε με ηρεμία και καλλιεργεί την ανάγκη για διάλογο. Επιπλέον, υπάρχει σύνδεση μεταξύ της φύσης και του διαβάσματος, αφού τα βιβλία έχουν δημιουργηθεί από τα δέντρα. Γιατί λοιπόν να μην βγούνε και αυτά ως ιδέα στον εξωτερικό χώρο και να μπορείς να απολαύσεις την εμπειρία της φύσης, όπως απολαμβάνεις τις σελίδες της ανάγνωσης;'' Η διαδικασία της ανάγνωσης και περιπάτου, λειτουργεί δηλαδή σαν κύκλος: από εκεί που πηγάζει κυριολεκτικά η ανάγνωση, εκεί καταλήγει. 

Η Κλεοπάτρα Χατζηγκιόση, εικαστικός, επισημαίνει την ιδιαίτερη σημασία στην ετοιμολογία της λέξης ''βιβλίο'', η οποία προέρχεται από την ''φηγό'', την αρχαία βελανιδιά, από το φύλλωμα της οποίας επέρχεται ο μαντικός χρησμός.  Ο χρησμός συνδέεται με ένα πολύμυθο τραγούδι, το οποίο γεννάει και την έννοια του βιβλίου, μαρτυρώντας τη γεννεολογική του ιστορία. Στην ιστορική αναδρομή της σχέσης βιβλίου – περιπάτου, ο Παναγιώτης Λεζές, μιλάει επίσης για την αρχαία περιπατητική σχολή, όπου ο Αριστοτέλης περπατούσε με τους μαθητές του και ταυτόχρονα γινόταν διάλογος. ''Ο συνδυασμός αυτός των δύο δράσεων ήταν πολύ παραγωγικός, διότι εμείς οι άνθρωποι όταν είμαστε στη φύση, αισθανόμαστε πολύ πιο οικεία, πιο άμεσα, από όταν είμαστε σε κλειστούς χώρους, όπου είμαστε απομονωμένοι.''

Η έκφραση των παραπάνω σκέψεων, ενσαρκώθηκε μέσω μιας performance, του Παναγιώτη Λεζέ,  με την τοποθέτηση στο κέντρο του χώρου διαφόρων αναγνωσμάτων, ενώ ταυτόχρονα είχαν δεθεί βιβλία στα πόδια ενός ανθρώπου, συμβολίζοντας το βάρος που φέρει η εκπαίδευση, πέρα από την απελευθέρωση και την έμπνευση που προσδίδει στο άτομο. ''Για να μπορέσεις να εμβαθύνεις στη γνώση και να βρεις την αλήθεια που αποζητάς, υπάρχει ένας αγώνας με πολλά στάδια''.  Στα πλαίσια αυτού του concept, ο ίδιος ο καλλιτέχνης, περπατά στο κέντρο της Αθήνας, διαβάζοντας και... φέροντας ταυτόχρονα το φορτίο των βιβλίων. 

Η Κλεοπάτρα Χατζηκιόση, μιλά για χάρτες στην πόλη: Πιο συγκεκριμένα για χαρτογράφηση μιας λαβυρυνθώδους διαδρομής που συνδέει το αρχαίο θέατρο του Διονύσου με αφετηρία το Βαλλιάνειο κτίριο της Εθνικής Βιβλιοθήκης και λήξη της διαδρομής στο νέο κτίριο του Κέντρου Πολιτισμού Σταύρος Νιάρχος. Αυτή η διαδρομή συμβολίζει μια μυθική διαδρομή στη γνώση. Σε δεύτερο στάδιο, η εικονογραφημένη διαδρομή θα δραματοποιηθεί στο χώρο και θα ενσωματώσει συνεντεύξεις με ανθρώπους, οι οποίοι ως ζωντανά βιβλία, θα μιλήσουν για την  πόλη της Αθήνας, δημιουργώντας ένα ντοκουμέντο. 

Στo έργο της εικαστικού, Όλγας Δουλκερίδου, μέσω ενός βίντεο, τίθεται το θέμα του τελικού προορισμού.  Το έκθεμα, αποτελεί μέρος πέντε ιστοριών που συνδέονται σε έναν κύκλο. Αυτή είναι η πρώτη ιστορία, όπου η μουσικός μπαίνει σε μια συνθήκη, από ατέρμονους κύκλους, παίζοντας μουσική. Η παραπάνω διαδικασία, δεν είναι τίποτα περισσότερο από το πέταγμα μιας πέτρας στη λίμνη. Το περπάτημα έχει βάση στον τίτλο της έκθεσης, ''Libraries of walks'', ενώ ο κύκλος αποτελεί μια συνθήκη την οποία είμαστε αναγκασμένοι να βιώνουμε. Μια επανάληψη στην οποία έχει κανείς εγκλωβιστεί. Σε αυτή τη δράση, μπορεί να συμβεί κάτι απρόσμενο που να την αλλάξει, αλλά είναι πιθανό να μην συμβεί απολύτως τίποτα. 

O James M.Lane, εικαστικός και φωτογράφος, μετέφερε από το πατρικό του σπίτι μέχρι τον χώρο της έκθεσης, τριάντα έξι πλάκες από τσιμέντο, βάρους επτά κιλών η καθεμιά. Αυτό, όπως αναφέρει, ήταν μια πρόκληση, μια performance.  Οι πλάκες αυτές στην μία τους όψη είναι μονόχρωμες σε απόχρωση terracotta, ενώ στην ''πίσω'' όψη που βρισκόταν κάτω στη γη, φέρουν κείμενα της εφημερίδας ''Ο Ρωμηός''. Το συγκεκριμένο έκθεμα, αφορά εκείνο που δεν μπορούμε να δούμε, στις δύο όψεις της πραγματικότητας. Κατ' επέκταση όλο αυτό μεταφέρεται στο οξύμωρο, του χαρακτηρισμού ''Ρωμηός'', που προτιμήθηκε ως εθνωνύμιο, έναντι της λέξης ''Γραικός'',  ενώ στην κυριολεξία σημαίνει ''Ρωμαίος'', δηλαδή...πέραν των εθνών.  Όλη αυτή η σκέψη μεταφέρεται στον μικρόκοσμο του ίδιου του καλλιτέχνη και κάθε ανθρώπου που ''φέρει'' χαρακτηρισμούς ταυτότητας που δεν έχει επιλέξει ο ίδιος. Η προσέγγιση του εκθέματος γίνεται μέσω περιπάτου στον αρνητικό χώρο... Πρόκειται για μια βόλτα με μεγενθυντικούς φακούς, όπου ανακαλύπτουμε κομμάτια της δικής μας ιστορίας. 


ρεπορτάζ: Χαρά Χαρατσάρη


Για περισσότρες πληροφορίες σχετικά με το project πατήστε εδώ.