Δ043.22 | Grid and Pilotis: Επανασχεδιασμός του παλιού Πανεπιστημίου των Ιωαννίνων σε φοιτητικές εστίες και χώρο πολιτισμού

Τίτλος: Grid and Pilotis: Επανασχεδιασμός του παλιού Πανεπιστημίου των Ιωαννίνων σε φοιτητικές εστίες και χώρο πολιτισμού

Φοιτήτρια: Κωνσταντίνα Ράγγου

Επιβλέπουσα: Ιωάννα Μπαρκούτα

Σχολή: ΠΑΔΑ, 2022

Η περιοχή όπου εστιάζει η παρούσα πτυχιακή εργασία είναι η πόλη των Ιωαννίνων. Και συγκεκριμένα το ερειπωμένο κτιριακό συγκρότημα του παλαιού Πανεπιστημίου των Ιωαννίνων. Εγκαταλελειμμένο στο χρόνο με εμφανή τα σημάδια φθοράς του, που όμως η εξαιρετική αυστηρή μορφή του κελύφους του ταυτίζεται με την μοντέρνα αρχιτεκτονική και συνομιλεί με την σύγχρονη πόλη  μέσω της σημαντικής θέση του τον ιστό της πόλης. 

Το συγκρότημα προβάλλεται στον πευκόφυτο λόφο της Περιβλέπτου και είναι μόλις 5 λεπτά από το κέντρο της πόλης. Η ευνοϊκή θέση του κτιρίου το καθιστά σημαντικό ως προς την ανάπτυξη της πόλης και την δημιουργία ενός χώρου που θα συνδιαλέγει την παλιά του ταυτότητα με την  νέα του χρήση.

Η κεντρική ιδέα αντλήθηκε από το ίδιο το κτίριο το οποίο έχει μελετηθεί, τόσο ως προς την δομή του όσο και ως προς τον συσχετισμό του με το μοντέρνο κίνημα και συγκεκριμένα από τις συνθετικές αρχές του όπως η  πυλωτή και ο κάνναβος.  Βασικός άξονας του σχεδιασμού αποτέλεσε η ανάδειξη των δομικών του στοιχείων και του κελύφους του.

Στόχος του επανασχεδιασμού του παλαιού πανεπιστημίου αποτελεί η διατήρηση της ταυτότητας του και το αποτύπωμα της μνήμης,  όπου μέσω της χωρικής έκφρασης θα συνδιαλέγεται το παλιό με το  καινούργιο. Έτσι το παλαιό πανεπιστήμιο θα στεγάσει σε ένα κομμάτι του τις φοιτητικές εστίες καθώς και χώρο πολιτισμού. Η επανένταξη του κτιριακού συγκροτήματος στην πόλη επιτυγχάνεται με την αλληλεπίδραση των φοιτητών καθώς και των επισκεπτών με τους χώρους πολιτισμού και το ίδιο το κτίριο.

Για την ανακατασκευή του κτιρίου και την υλοποίηση της ιδέας θεωρήθηκε σημαντικό  η μορφή του κελύφους του να παραμένει η ίδια τόσο για τον χαρακτήρα του όσο και για το επιβλητικό αυστηρό μοντέρνο κέλυφος του. Επιλέχθηκε η χρήση οπλισμένου σκυροδέματος στα φέροντα στοιχεία σε συνδυασμό με την χρήση τούβλου και μεγάλων οριζόντιων υαλοστασίων. Έτσι μέσω της υλοποίησης αυτής το κτήριο θα συνδυάσει το παλιό και το καινούριο, εισάγοντας κάποια στοιχειά βιομηχανικού στιλ. 

Στο εσωτερικό του, κύρια ιδέα ήταν να ακολουθηθούν οι οριζόντιοι και κάθετοι άξονες δημιουργώντας κλειστούς και ανοιχτούς χώρους, διαδρόμους και αίθρια. Συνεπώς, μέσω της σχέσης της εσωτερικής διάταξης αυτής με το κτίριο,  διαμορφώνει  ένα εξωστρεφή χαρακτήρα και δημιουργεί χώρους ελεύθερης προσβασιμότητας και ελεύθερης  κίνησης μέσα στο χώρο. Το στοιχείο της πυλωτής του κτιρίου διατηρείτε στο μεγαλύτερο κομμάτι του ισογείου  δίνοντας έτσι αυτή την αίσθηση της ελεύθερης κίνησης όπως έχει προαναφερθεί και της σχέσης του κτηρίου με την πόλη.

Στο κτίριο υπάρχει ένα διακοσμητικό διάτρητο στοιχείο στην είσοδο του κτιρίου. Από αυτό το στοιχείο δημιουργείται μια νέα διάτρητη μορφή που θα χρησιμοποιηθεί στο εσωτερικό του κτιρίου και θα πάρει το ρόλο του διαχωριστικού και του περάσματος από χώρο σε χώρο.

Πιο συγκεκριμένα στο εσωτερικό του κτηρίου χωρίζεται σε δυο ζώνες. Αυτή που φιλοξενεί τους φοιτητές και αυτή που προσελκύει επισκέπτες για τις δημόσιες χρήσεις του. Το κομμάτι που επιλέχθηκε και απευθύνεται στην διαμονή των φοιτητών καταλαμβάνει κυρίως το βόριο και ανατολικό κομμάτι του κτιριακού συγκροτήματος και αυτό που επιτυγχάνει την οπτική επαφή με το τοπίο της περιοχής. Μεγάλοι διάδρομοι και δυο τύποι δωματίων καθώς και κουζίνα καταλαμβάνουν το πρώτο, το δεύτερο και το τρίτο όροφο. 

Εφαρμόζοντας την οριζόντια και κάθετη χάραξη δημιουργούνται χώροι δωματίων αλλά και υψομετρικές διαφορές για έναν πιο μοντέρνο και λειτουργικό χώρο. Η αλλαγή των επιπέδων θέτει ως στόχο την δημιουργία πολλαπλών στοιχείων του εσωτερικού χώρου όπως σκαλιά, κρεβάτι, καναπές, ντουλάπα.  Έτσι δημιουργεί ένα ενδιαφέρον χώρο που είναι μοντέρνος, φωτεινός και επιτυγχάνει την σχέση του μέσα-έξω με τα μεγάλα ανοίγματα σε κάθε δωμάτιο.

Μέσα από την οργανωτική διάταξή που προκύπτει από τον κάνναβο προστέθηκε μία καμπύλη μορφή όπου θα φιλοξενεί το αμφιθέατρο.  Στον υπόλοιπο χώρο θα βρίσκεται το λόμπι και το φουαγιέ καθώς και χώροι ελεύθερης κίνησης.