Φοιτητές: Κλειδή Μαρία, Μουντουράκης Χρήστος
Επιβλέπων: Τζομπανάκης Αλέξιος
Σχολή: Πολυτεχνείο Κρήτης
.jpg)
Η διπλωματική εργασία εστιάζει στο σχεδιασμό ενός πολιτιστικού κέντρου δυτικά της παλιάς πόλης του Ρεθύμνου, σε μια περιοχή που εκτείνεται κατά μήκος της ακτογραμμής και συνοδεύει την κατάληξη του Γαλλιανού Φαραγγιού. Η περιοχή προσφέρει μια μοναδική ευκαιρία ενοποίησης του φυσικού τοπίου με τον αστικό ιστό. Η κεντρική ιδέα επικεντρώνεται στη δημιουργία ενός ορίου που διαχωρίζει τον κεντρικό οδικό άξονα από το παραλιακό μέτωπο, επιτρέποντας παράλληλα την ομαλή σύνδεση των νέων κτιριακών μονάδων με το φυσικό περιβάλλον, όπως το ρέμα, τη θάλασσα και τις υψομετρικές διακυμάνσεις του εδάφους. Σημαντικό στοιχείο αποτελεί η αναβίωση και ανάδειξη του υφιστάμενου βιομηχανικού κτιρίου, το οποίο λειτούργησε ως πυρηνελαιουργείο, συνδυάζοντας την ιστορική του αξία με τις σύγχρονες ανάγκες.
Η σύνθεση ακολουθεί δύο κύριες χαράξεις: η μία κατευθύνεται προς το στρατόπεδο και η άλλη προς τη Φορτέτζα. Ενσωματώνοντας τον κάναβο που προκύπτει από το πρώην βιομηχανικό κέλυφος, τον προσανατολισμό του οικοπέδου και τα φυσικά χαρακτηριστικά της περιοχής, διαμορφώνονται νέες ογκοπλασίες. Αυτές εναρμονίζονται οργανικά με τους ελεύθερους χώρους και την κεντρική πλατεία. Αξιοσημείωτο είναι ότι η οπτική σύνδεση με το υγρό στοιχείο και το υφιστάμενο κτίσμα παραμένει αδιάκοπη, ενισχύοντας τη συνολική χωρική εμπειρία.
Η τελική σύνθεση συνδυάζει αρμονικά δημόσιους και ιδιωτικούς χώρους, οργανωμένους γύρω από δύο κύριες εισόδους: μία από την υφιστάμενη παραλιακή διαδρομή και μία από τον κεντρικό δρόμο. Οι λειτουργίες των νέων κτιρίων περιλαμβάνουν μια σύγχρονη βιβλιοθήκη και ένα σύστημα εργαστηρίων τέχνης πηλού, ξύλου, χρώματος και ύφανσης. Το υφιστάμενο βιομηχανικό κέλυφος επαναπροσδιορίστηκε ως χώρος έκθεσης και καφέ, δημιουργώντας ένα μόνιμο «πέρασμα» που γεφυρώνει τον αστικό ιστό με το παραλιακό μέτωπο.
Η χρήση εμφανούς οπλισμένου σκυροδέματος και rammed earth στα νέα κτίσματα έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη σύνθεση, καθώς επέτρεψε τη δημιουργία μιας διακριτής αντίθεσης με τον κρητικό πορόλιθο του παλαιού κτιρίου. Η αντίθεση αυτή όχι μόνο αναδεικνύει τη δυναμική της υλικότητας αλλά και προσφέρει μια ιδιαίτερη αισθητική ισορροπία που ενισχύει τη διαχρονικότητα του συνόλου.
Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι η κάθε κτιριακή μονάδα έχει σχεδιαστεί με προσοχή στον φυσικό φωτισμό. Στο διατηρητέο κτίσμα, πραγματοποιήθηκε αναστήλωση της μεταλλικής στέγης, διατηρώντας την αυθεντική αισθητική του. Με βάση τις υπάρχουσες φθορές, σχεδιάστηκαν νέα ανοίγματα με ενσωματωμένα γυάλινα φίλτρα, ενώ στο κτίριο της βιβλιοθήκης, για λόγους συνοχής, επιλέχθηκε στέγη με την ίδια κλίση όπως στο υφιστάμενο. Το παιχνίδι με τις γυάλινες επιφάνειες συνεχίζεται, δημιουργώντας φωτεινούς χώρους, ακόμη και στο κατώτερο επίπεδο.
Title: Cultural Center in the City of Rethymno: Coexistence of coastal front and industrial heritage
Students: Kleidi Maria, Mountourakis Christos
Supervisor: Tzompanakis Alexios
Faculty: Cultural Center in the City of Rethymno: Coexistence of coastal front and industrial heritage
The diploma project focuses on designing a cultural center on the western edge of Rethymno’s old town, stretching along the coastline and adjacent to the Gallianos Gorge. This site presents a unique opportunity to unify the natural landscape with the urban fabric. The central concept revolves around creating a boundary that separates the main roadway from the coastal front while seamlessly integrating the new architectural volumes with the natural elements, such as the stream, the sea, and the topographical variations. A significant aspect of the project is the revival and enhancement of the existing industrial building, formerly a kernel oil factory, blending its historical value with contemporary requirements.
The design follows two main axes: one leading towards the military camp and the other towards the Fortezza fortress. New building forms emerge by incorporating the grid derived from the former industrial structure, the plot’s orientation, and the site’s natural features. These volumes organically align with the open spaces and the central square. The visual connection to the water element and the existing structure remains uninterrupted, enhancing the overall spatial experience.
The final composition harmoniously balances public and private spaces, organized around two primary entrances: one from the existing coastal pathway and another from the main road. The functions of the new buildings include a modern library and a network of art workshops dedicated to clay, wood, paint, and weaving. The repurposed industrial shell has been reimagined as an exhibition space and café, creating a permanent “passage” that bridges the urban fabric with the coastal front.
The use of exposed reinforced concrete and rammed earth in the new structures plays a pivotal role in the design, offering a distinct contrast to the Cretan limestone of the old building. This juxtaposition not only highlights the dynamic interplay of materials but also establishes an aesthetic balance that enhances the project’s timeless appeal.
Finally, each building unit has been meticulously designed to optimize natural lighting. In the preserved structure, the metal roof has been restored to maintain its authentic aesthetic. Based on the existing damages, new openings with integrated glass filters were introduced. For the library building, a roof with a matching slope to the preserved structure was chosen for coherence. The interplay with glass surfaces extends throughout the composition, ensuring bright interiors even in the lower levels.
