Διπλωματική εργασία: Μυθικά μονοπάτια στο όριο του νερού
Φοιτήτρια: Ελένη – Μαρία Τολιοπούλου
Επιβλέπων καθηγητής: Κωνσταντίνος Ιωαννίδης
Σχολή: Πολυτεχνική Σχολή Α.Π.Θ.– Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, 2020
Η
διπλωματική εργασία, με τίτλο “Μυθικά μονοπάτια στο όριο του νερού”, επιχειρεί
την επανενεργοποίηση του εγκαταλελειμμένου πάρκου “Πεδίον του Άρεως” στα
νοτιοανατολικά της πόλης του Βόλου αποσκοπώντας στη δημιουργία ενός ανοικτού
και ελεύθερα προσβάσιμου αστικού τοπίου με βασικά εργαλεία σχεδιασμού την
μυθολογία και την μνήμη.
Περίληψη
Η πόλη του Βόλου, λόγω της τοποθεσίας της, έχει ιδιαίτερα έντονη σχέση με
το στοιχείο του νερού αλλά και το βουνό. Από όλες τις απόψεις, η πόλη μοιάζει
«απέραντη» όταν κοιτάς προς το νότο, ενώ στο βορρά υψώνεται ένα μεγάλο κι
απότομο τοίχος.
Το βουνό του Πηλίου είναι ένας μυθικός τόπος, όχι μόνο λόγω των
μυθολογικών ιστοριών που έχουν συνδεθεί με αυτό, αλλά και του τοπίου του. Ο
Ησίοδος ονομάζει το Πήλιο «υλήεν»
(δασωμένο) και ο Όμηρος «εινοσίφυλλον»
(με φύλλα που σείονται). Με τον κατάφυτο αυτόν τόπο έχουν συνδεθεί αρκετές μυθολογικές
ιστορίες και πλάσματα, όπως και με την ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλίας.
Ενδεικτικά, μπορούν να αναφερθούν: η Σύγκρουση Θεών και Τιτάνων, οι Κένταυροι,
αλλά και η μάχη των Κενταύρων με του Λαπίθες.
Στα νοτιοανατολικά της πόλης του Βόλου βρίσκεται το εγκαταλελειμμένο
πάρκο του «Πεδίον του Άρεως». Ένας χώρος αστικού πρασίνου έκτασης περίπου 60
στρεμμάτων με εξαιρετικές απόψεις προς το νοτιοανατολικό Πήλιο. Το πάρκο
δύναται να φιλοξενήσει ένα πολυσήμαντο πρόγραμμα τόσο όσον αφορά τις
κτιριολογικές παρεμβάσεις αλλά και το τοπίο και τη σχέση του με την πόλη.
Μέσα από τη διπλωματική εργασία επιχειρείται η ενεργοποίηση της ευρύτερης
περιοχής μέσα από τη δημιουργία ενός ανοικτού και ελεύθερα προσβάσιμου τόπου,
που έρχεται να δώσει μια νέα πνοή και νέο χαρακτήρα , στηριζόμενο στο στοιχείο
της μυθικότητας και της μνήμης.
Το πάρκο οργανώνεται σε μία διαδοχή ομόκεντρων ελλειπτικών ζωνών διείσδυσης από την πόλη
σε ένα εσώτερο τοπίο αναψυχής. Από μια περιμετρική ζώνη πρασίνου οδηγούμαστε
σταδιακά μέσω μονοπατιών στον κεντρικό χώρο του οικοπέδου, τη λίμνη, όπου
διαμορφώνεται ένας χώρος έκθεσης της μυθολογίας της περιοχής. Ροές
δενδροφυτεύσεων συμπληρώνουν την υπάρχουσα βλάστηση, δημιουργώντας ένα πράσινο
φίλτρο ηχομόνωσης και οπτικής τέρψης. Ένα σχετικά πιο αυστηρό μέτωπο στο δρόμο,
οριοθετεί την παρέμβαση και εκατέρωθεν αυτού ο περιπατητής εισέρχεται στο
χερσαίο τμήμα του οικοπέδου. Το όριο της λίμνης αποκτά πλέον ένα ελλειψοειδές
σχήμα, το οποίο και αγκαλιάζουν οι πορείες των επισκεπτών.
Το τεχνητό νησί της έκθεσης καταλαμβάνει τη θέση του φυσικού νησιού με
στόχο τη δημιουργία ενός ξεχωριστού τεχνητού περιβάλλοντος. Με τους βατούς
αναβαθμούς στο κέλυφος αλλά και τις εσωτερικές και εξωτερικές διαδρομές του, το
κτίριο μετατρέπεται το ίδιο σε έκθεμα του εαυτού του, προσκαλώντας τον
επισκέπτη να το περπατήσει και να το βιώσει. Διαθέτει διαφορετικά προσβάσιμα επίπεδα, προσφέροντας
θεάσεις και φυγές σε όλο το οικόπεδο αλλά και προς το βουνό του Πηλίου.
Όσον αφορά την
κατασκευαστική λογική, η ελλειψοειδής λεκάνη που περιλαμβάνει το σύνολο του
κτιρίου χρησιμοποιείται και για λόγους στεγανοποίησης. Οι χώροι έχουν αναλυθεί
σε κυκλικούς θόλους τους οποίους σκεπάζει ένα δεύτερο κέλυφος που αποτελείται
από το μεταλλικό δικτύωμα και τις πλάκες που σχηματίζουν τους επιθυμητούς αναβαθμούς.
_________________________________________________________________________
Title: Mythical trails between land and water
Student: Eleni – Maria Toliopoulou
Supervisor: Konstantinos Ioannidis
University: Faculty of Engineering A.U.Th. – School of
Architecture, 2020
Diploma design thesis, Mythical Trails between land
and water, attempts the re-activation of the wider park area of “Pedion
Areos” in the south-eastern of Volos aiming to create an open and widely
accessible urban space having as principle design tools mythology and memory.
Summary
Due to its location, the
city of Volos is closely related to the water element as long as it is to the
mountains. The view to the south seems “vast”, while an enormous and steep
“wall” rises to the north.
The mythical land of
Pelion mountain is associated with several myths and mythological creatures.
Hesiod refers to Pelion as forested (anc. greek «υλήεν») and Homer
as “the land with leaves that shake” (anc. greek «εινοσίφυλλον»). Several
mythological stories and creatures have been linked with this verdant place, as
well as with the wider area of Thessaly, some of which are: the Clash of Gods
and Titans, the Centaurs and the battle of the Centaurs with Lapithes.
Located in the
south-eastern of Volos, the abandoned park at the area of “Pedion Areos” is able
to host a multifaceted program both in terms of building interventions and the
landscape and its relationship with the city. A green urban space, more than
60.000 m2,with excellent views to the south-eastern part of the
mountain.
Based on mythology and memory,
the re-activation of the wider area is attempted, through creating an open and
widely accessible urban space in order to give another character to the area.
The park is organized
through a succession of concentric elliptical penetration zones from the city
to an inner recreational landscape. From a green zone perimeter the visitor is
gradually lead through paths to the central area, the
lake, where an exhibition space dedicated to the mythology of the area is
formed. Tree planting streams complement the existing vegetation, creating a
green filter for sound
insulation and visual indulgence. A relatively strict front is adjacent to the
road, delimits the intervention and on either side of it the walker enters the
land part of the plot. The boundary of the lake now acquires an elliptical
shape, which is embraced by the paths of visitors.
The artificial island of
the exhibition occupies the position of the natural island with the aim of
creating a special artificial environment. With the passable steps on the shell
but also its internal and external paths, the building becomes an exhibit of
itself, inviting the visitor to walk and experience it. It has different
accessible levels, offering views and escapes throughout the plot but also to
the mountain of Pelion.
In terms of construction
analysis, the elliptical basin that includes the whole building is also used
for sealing purposes. The indoor spaces have been analyzed in circular domes
which are covered by a second shell consisting of the metal mesh and the slabs
that form the desired steps.
