Διπλωματική εργασία: Πάρκο Τεχνών στο μώλο Κράκαρη
Φοιτήτρια: Δηλαβεράκη Λητώ
Επιβλέποντες:
Πατρίκιος Γιώργος, Σταύρος Δενδρινός, Παπαγιαννόπουλος Γιώργος
Σχολή: ΔΠΘ,
Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών Ξάνθης, 2020
Η περιοχή μελέτης αποτελεί τον ενδιάμεσο άξονα που διαχωρίζει
την Δραπετσώνα με το λιμάνι του Πειραιά. Τα όρια της περιοχής, που ορίζονται
στον βόρειο λιμενοβραχίονα του λιμένα, παράλληλα σηματοδοτούν την συνοριακή
γραμμή μεταξύ της περιοχής των Λιπασμάτων και του Οργανισμού Λιμένος Πειραιώς
Κατά μήκος του λιμενοβραχίονα αναπτύσσεται ο
ταινιόδρομος Κράκαρης, η επανένταξη του οποίου στον αστικό ιστό, αποτελεί το
θέμα της παρούσας διπλωματικής εργασίας.
Πρόκειται για την γραμμική βιομηχανική εγκατάσταση, μήκους
270μ,του πρώην εργοστασίου Λιπασμάτων, που δραστηριοποιούνταν κατά τον 20ου
αιώνα.
Η εταιρία Λιπασμάτων
ιδρύθηκε στις 25/4/1909 από τον Νικόλαο Κανελλόπουλο και λειτούργησε για έναν
αιώνα. Εγκαθίσταται στην ακτή Δραπετσώνας καταλαμβάνοντας έκταση 245
στρεμμάτων, αποτελούμενη από 109 οικοδομήματα βιομηχανικής παραγωγής, συνολικής
έκτασης 146.000m².
Τα "Λιπάσματα"
συνέβαλαν στην ανάδειξη του Πειραιάς ως σημαντικότερο λιμάνι της χώρας κι ένα
από τα μεγαλύτερα και πιο σύγχρονα της Ανατολικής Μεσογείου, με έντονο βιομηχανικό
χαρακτήρα.
Ο ταινιόδρομος
κατασκευάστηκε στο μώλο Κράκαρη την δεκαετία του '30. Πρόκειται για έργο
οπλισμένου σκυροδέματος, που εξυπηρετούσε το εργοστάσιο Λιπασμάτων στην φορτοεκφόρτωση
συσκευασμένων σάκων λιπασμάτων.
Αποκαταστάθηκε για
τελευταία φορά το 1947, ενώ παρόλη την διατήρηση του μετά το κλείσιμο του
εργοστασίου και την διακήρυξη του, το 2016 ως διατηρητέο μνημείο βιομηχανικής
αρχιτεκτονικής, δεν έγινε κάποια ενέργεια αποκατάστασης του.
Αυτό είχε ως αποτέλεσμα
την κατάρρευση σημαντικού τμήματός του, κατά τον σεισμό στις 19 Ιουλίου του
2019.
Βασικούς στόχους της
πρότασης αποτελούν:
H ενεργοποίηση της “βιομηχανικής γραμμής” και η αρμονική ένταξή
της στον αστικό ιστό.
Η μετατροπή του
Ταινιοδρόμου, μεταξύ άλλων, σε μία πύλη-μεταβατικό χώρο από το Λιμάνι
προς τα “Λιπάσματα”
Η δημιουργία τοπόσημου,
που θα αποτελεί αντιπροσωπευτική υποδοχή κατά την είσοδο και έξοδο από το
λιμάνι και θα αναδείξει την ευρύτερη περιοχή.
Η ανθρωποκεντρικότητα,
μέσω των προτεινόμενων χρήσεων, της κλίμακας και του σχεδιασμού.
Τρόποι και μέσα
σχεδιασμού:
Με αφορμή την διπλή
έλικα του DNA που περιστρέφεται γύρω
από έναν νοητό άξονα, ο σχεδιασμός, αποτελούμενος από ουσιαστικά τρεις γραμμές,
αναπτύσσεται καμπυλόμορφα. Η καμπύλη, η οποία ελίσσεται περί τον άξονα
του Ταινιοδρόμου, συμβάλλει στην ένωση και αλληλεπίδραση των δύο συνοριακών
περιοχών.
Μέσω των προτεινόμενων
χρήσεων που έχουν ανθρωποκεντρικό και πολιτιστικό χαρακτήρα, καθώς και τη
δημιουργία υποδομών για τη φιλοξενία δράσεων, καλλιεργείται η κοινωνικότητα, η πνευματική
και καλλιτεχνική ανάπτυξη και η αλληλεπίδραση των ατόμων.
Πραγματοποιείται σύζευξη
με τον Ταινιόδρομο Κράκαρη και αγκίστρωση των πολιτιστικών χρήσεων σε αυτόν, με
τρόπο τέτοιον ώστε το ιστορικό μνημείο να αποτελέσει τη ραχοκοκαλιά που
στηρίζει και εξελίσσεται παράλληλα με την σύγχρονη δράση.
Πολλαπλές ροές, που περιέχουν πορείες, στάσεις και θεάσεις, με
σημαντικότερη τη ροή της γραμμής του Ταινιοδρόμου.
Επιλογή υλικών που δημιουργούν το αίσθημα της μετάβασης και
εναρμονίζονται με το υφιστάμενο τοπίο και την βιομηχανική εγκατάσταση του Ταινιοδρόμου.
