Διπλωματική εργασία: poroCity | εξερευνώντας τα όρια της οικειότητας
Φοιτήτριες: Καιρίδου Μαρία-Ελπίδα, Κάκου Κατερίνα
Επιβλέπων: Πανηγύρης Κωστής
Σχολή: Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, 2021
Η πολυκατοικία είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ελληνικής
αστικότητας, που συνήθως βιώνεται σαν ένας καταναγκασμός για συνύπαρξη με
αγνώστους. Όλα φυλάσσονται εκεί με μια μανία ιδιωτικότητας. Τι θα γινόταν αν
μεγαλύτερο κομμάτι της δημόσιας ζωής μπορούσε να διεισδύσει στο διαμέρισμα; Πως μπορεί να επανεξεταστεί το
μοντέλο της, ώστε να δώσει χώρο στον κάτοικο να απελευθερωθεί από την τυραννία
της εγγύτητας και της συνύπαρξης;
Το χάος, η ετερογένεια και οι συνεχείς μεταβολές είναι
στοιχεία που χαρακτηρίζουν την πόλη. Οι αντιδράσεις είναι γρήγορες, ασυνεχείς, φευγαλέες.
Στον πολυμερή αυτόν οργανισμό, χιλιάδες σχέσεις ξετυλίγονται καθημερινά. Αποτελεί
ένα πεδίο ευκαιριών, συναντήσεων, ανταλλαγής βλεμμάτων αλλά και απλής επίγνωσης
της παρουσίας του άλλου. Το πρότζεκτ προσπαθεί να συγκροτήσει όλα αυτά τα
στοιχεία της πόλης σε ένα χωρικό σκελετό, να κατακτήσει την υπερδιέγερση των
αισθήσεων που προκαλείται στον κάτοικο της μητρόπολης, ώστε αυτά τελικά να
αποτελέσουν χαρακτηριστικά ενός νέου τρόπου ζωής.
Έγινε μια προσπάθεια
σύνθεσης των ερεθισμάτων της πόλης σε έναν πορώδη οργανισμό, προκειμένου να
επιτευχθεί μια ρευστότητα ορίων και η εμπειρία βίωσης του χώρου, «περνώντας».
Μοιάζει με μια μικρογραφία της πόλης. Ωστόσο, στόχος δεν είναι να την
υποκαταστήσει αλλά να της επιτρέψει να διεισδύσει. Στόχος δεν είναι η
γραφικότητα αλλά η υπέρ-γραφικότητα.
Υπάρχει η
ιδέα μιας καθαρής κοινόχρηστης κίνησης, από την οποία ξεδιπλώνεται ο
οργανισμός. Η κίνηση αυτή γίνεται ανοδικά μέσω μιας σκάλας. Όσο ανεβαίνει, οι
λειτουργίες γίνονται πιο ιδιωτικές, χωρίς να αποθαρρύνουν τη συνέχεια της
κίνησης. Η σκάλα περικλείεται από ένα modular σύστημα μονάδων και κενών που
συνθέτουν τον πορώδη οργανισμό.
Την κίνηση
της σκάλας έρχεται να διακόψει μια πισίνα ως λυτρωτική στιγμή της αφήγησης,
έχοντας τον χαρακτήρα της απελευθέρωσης. Της απελευθέρωσης του κατοίκου από την
καταπιεστική ζωή. Είναι ένα σημείο χαλάρωσης και κοινωνικότητας. Ένα σημείο
ένωσης των ατόμων και του οργανισμού.
Τη σύνθεση
συγκροτούν δύο κτήρια παρόμοιας μορφής. Το ένα αποτελεί συνέχεια του άλλου,
δημιουργώντας μαζί μια νοητά ελικοειδή κίνηση. Οι σκάλες τους καταλήγουν στην
πισίνα και το δεύτερο κτήριο συνεχίζει έπειτα προς τα πάνω με μια αντίστροφη
κίνηση ανοιγόμενο προς τη θέα της Ακρόπολης.
Υπάρχει μια
διαστρωμάτωση των λειτουργιών που ακολουθούν την κίνηση της κεντρικής σκάλας. Κάτω
από αυτήν αναπτύσσεται η “καθημερινότητα”, η αγορά με τα μαγαζιά και γενικότερα
οι πιο δημόσιες χρήσεις. Καθώς η σκάλα ανεβαίνει ανυψώνεται παράλληλα και το
επίπεδο του δρόμου. Από πάνω της οργανώνονται κλιμακωτά οι κατοικίες. Το
τελευταίο επίπεδο του κτηρίου μετατρέπεται σε πράσινο, επιστρέφοντάς το έτσι
στην πόλη. Είναι συνδεδεμένα, φυτεμένα δώματα. Χώροι ειδυλλιακής απομόνωσης.
Λόγω του
πορώδους χαρακτήρα προκύπτουν ποιότητες χώρων που θυμίζουν αυτές των
μπαλκονιών. Εσωτερικοί διάδρομοι, αίθρια, ανισοϋψείς όγκοι και επίπεδα
δημιουργούν μια “μπαλκονική” συνθήκη. Αν αναλογιστούμε και το παράδειγμα της
πανδημίας, το μπαλκόνι ανέδειξε μια άλλου είδους κοινωνικότητα, λιγότερο
εξαναγκασμένη, περισσότερο απελευθερωτική. Το μπαλκόνι απέδειξε ότι έχει την
ικανότητα να προσφέρει συντροφιά, χωρίς την απαίτηση κάποιας οικειότητας. Δίνει
την ευκαιρία να είναι κανείς με άλλους, με έναν τρόπο πιο χαλαρό, μη
απαιτητικό, επαναπροσδιορίζοντας την έννοια της απόστασης.
Πρόκειται
για ένα συνονθύλευμα όγκων, όπου αναπτύσσονται το ίδιο κλιμακωτά με τη δομή
δημόσιες, ημι-δημόσιες και ιδιωτικές χρήσεις σε ένα πρόγραμμα κλιμακούμενης
οικειοποίησης του χώρου.
Το πορώδες εμφανίζεται σε όλες του τις μορφές σε μια προσπάθεια να γίνει
νόμος της ζωής.
__________________________________________________________________________________
Diploma thesis: poroCity | exploring the limits of
intimacy
Students: Keridu Maria Elpida,
Kakou Katerina
Department of Architecture,
University of Thessaly, February 2021
The polykatoikia is an integral part of the greek
urban landscape, that is predominantly experienced as a compulsion to coexist
with strangers. Life is guarded within its walls with a frenzy of privacy. What
would happen if a greater part of the public life could permeate the apartment?
How can the model of the polykatoikia be reimagined, in order for its occupants
to be liberated from the tyranny of the proximity and the coexistence?
Chaos, heterogeneity and dynamism are components that
define the city. The reactions are fast, non-successive, fleeting. In this
multifaceted entity, a myriad of relations unfold every day. The city is a
breeding ground for opportunities, chance encounters, exchanges of glances but
also the simple awareness of the presence of other people.
The project tries to bring all these elements together
in a spatial framework, to conquer the overstimulation of the senses that the
citizen of the 21st century metropolis experiences, in order for
these to constitute the foundation of a new way of life.
There was an attempt to embed the stimuli of the city
into a porous organism, in order to achieve a fluid interaction between the
public and the private realm and a lived experience and a lived experience of
the surrounding space by means of passing through. Although it might appear as
resembling a miniature of the city, its aim is not to substitute the urban
experience but to allow the city to pervade its fabric. The aim is not
quaintness but over-quaintness.
The main idea is built around a structure, which allows
the unobstructed flow of all space users and, from which the organism unfolds.
This movement is achieved through a staircase. As we ascend to higher levels,
it becomes clear that the intended use of space progressively shifts from the
public to the private. The staircase is enclosed by a modular system of units
and void spaces, bringing about a “porosity”.
The motion of the stair is interrupted by a swimming
pool, which constitutes a liberating moment in the narration. The pool, offers
a form of liberation for the urbanites from the aspects of life that suppress
them. It is a point for relaxation and socialization. A unifying point for the
people and for the building – as an organism.
The synthesis comprises of two buildings of a similar
form. There is a continuity between them, conceptually creating a spiral
motion. Both the staircases lead to the pool, from where, only the second
building continues its rise reversely, facing the Acropolis.
The uses are layered following the structure of the
staircase. Under the stairs unfold the quotidian moments of life, with stores
and shops for daily needs. The level of the street is shifting along with the
upward movement of the staircase. Staggered housing units are organized above
it. The space above the habitable spaces is turned into greenery, reintegrating
it into the urban landscape, connected, planted terraces acting as places of
idyllic seclusion.
Due to the buildings’ porous character, the qualities
of the space the emerge mirror those of the balcony. Interior corridors,
patios, uneven volumes and levels create a “balconial” effect. If one considers
the case of the current pandemic, the balcony established a different kind of
sociality, less forced, more liberating. The balcony proved its ability to offer
company without the accompanying need of intimacy. The balcony redefined the
concept of distance, making it possible for one to be with others with a more
casual, non-demanding way.
All in all, it is an assemblage of cubes, along with
which develop public, semi-private and private uses, to from a structural
entity where space is appropriated in a scalar fashion. Porosity appears in all
of its forms in an attempt to become a norm of life.
