Διπλωματική
εργασία: Υπό_ Βιομηχανία: Παρεμβάσεις ανάδειξης βιομηχανικής κληρονομιάς
Φοιτητής:
Ηλίας Βούρας
Επιβλέπων
καθηγητής: Αναστάσιος Τέλλιος
Σχολή:
Πολυτεχνική Σχολή, τμήμα αρχιτεκτόνων μηχανικών, ΑΠΘ, 2019
Η παρούσα διπλωματική διαπραγματεύεται προτάσεις για
την διατήρηση και ανάδειξη μίας εγκαταλελειμμένης βιομηχανίας λιπασμάτων στη
Πτολεμαΐδα, την ΑΕΒΑΛ. Η περιοχή και το κτιριακό απόθεμα της παραμένει
αναξιοποίητη από το κλείσιμο της. Η εργασία συμπληρώνει και επανασυνθέτει μία
πρόταση Μουσειακής Ζωνης για τη περιοχή, προσεγγίζοντας περισσότερο την
ανθρώπινη κλίμακα και τις επεμβάσεις στα υπάρχοντα βιομηχανικά κελύφη. Ο
προβληματισμός αφορούσε τη μετατροπή κελυφών μη σχεδιασμένων για ανθρώπινη
δραστηριότητα πιο κόντα στον άνθρωπο. Η κατανόηση της κλίμακας πραγματοποιήθηκε
σε πρώτο στάδιο με σειρά διαγραμματικών τόμων, εμβαδού έκτασης των κελυφών,
αλλά και με φωτογραμμετρική αποτύπωση της περιοχής μελέτης. Το παραχθέν
τοπογραφικό φανέρωσε πτυχές του οικοπέδου μη αναγνώσιμες με άλλες μεθόδους.
Ακολούθως έγινε εγγύς παρατήρηση, αποτυπώνοντας
φωτογραφικά και με γύψινες ρέπλικες στοιχεία των κελυφών που μεν αποτελούν
σημάδια εγκατάλειψης, εντούτις καθίστανται αφορμές για σχεδιαστικές κινήσεις.
Οι ρέπλικες συμπληρώθηκαν με υλικά που φανερώνουν την επέμβαση της φύσης, την
μορφολογική επίδραση πάνω σε ένα χυτό υλικό, ένω καταγράφηκαν ψηφιακά με
φωτογραμμετρική μέθοδο. Όλα αποτελούν αναζητήσεις των αρνητικών χώρων και του
βαθμού που επιδρά μία μορφή όταν αφαιρεθεί ή εκλήψει στην τελική μορφολογία.
Tα συμπεράσματα κατέληξαν σε μία μουσειακού χαρακτήρα
επέμβαση, ξεπερνώντας το μέγεθος της πόλης επεκτείνοντας τα όρια της για
προσέγγιση επισκεπτών διαφορετικών περιοχών. Σκοπός η δημιουργία ενός πόλου
οργάνωσης μουσείων και εκθεσιακών χώρων των γύρω περιοχών της Δυτικής Μακεδονίας
με βάση όχι μόνο τη βιομηχανική ιστορία αλλά το παρελθόν των περιοχών. Οι
παρεμβάσεις αφορούν η συνολίκη ιστορία της περιοχής, είναι ένα μουσείο για τη
πόλη. Σημειακά αποκλείνει από ένα τυποποιημένο οργανόγραμμα μουσείου για
απόδοση συμβολικού χαρακτήρα στην παρέμβαση εντείνοντας τη βιωματική εμπειρία.
Οι παρεμβάσεις παραθέτονται σε τρία
επίπεδα καλύπτοντας ως πορεία την έκταση της μουσειακής ζώνης. Κάτω από την
επιφάνεια μία οργανωμένη μουσειακή πορεία αναπτύσσεται κατά μήκους ενός
διαδρόμου, κύριου άξονα, που διασχίζει τη περιοχή. Αντιδιαμετρικά του
τοποθετούνται εκθέσεις σχετικές με το παρελθόν της περιοχής και το βιομηχανικό
της χαρακτήρα πριν οδηγήσει στην επιφάνεια. Εκτυλίσσονται διαδοχικά τέσσερις
εκθέσεις αναφορικά με τα πετρώματα, τη παλαιοντολογία, τις μηχανές και τα
εξαρτήματα της ΑΕΒΑΛ και τέλος το νέρο. Οι χώροι από λειτουργικά οριζόμενοι
καταλήγουν συμβολικοί, ως σχόλιο για την αλλοίωση που έφερε η εκβιομηχάνιση στη
πόλη της Πτολεμαΐδας.
Στο τέλος του άξονα ένα υπόστεγο με χωμάτινο
αποτύπωμα οροφής λειτουργεί ως παρατηρητήριο της επέμβασης αλλά και ως πλατεία
σύνδεσης με τις παρεμβάσεις στο επίπεδο του εδάφους. Τρία βιομηχανικά κελύφη
διατηρούνται και αποκτούν λειτουργική σημασία. Διαχειριζόμενα ως “μνημειακοί ”
χώροι καλούν τον επισκέπτη να τα επισκεφτεί. Παρόμοια λειτουργεί η πορεία στην
επιφάνεια των σωληνώσεων, άφηνοντας τον επισκέπτη να επιλέξει απο ψηλά τις θέες
συμπληρώνοντας τη συνολική του εμπειρία για τη περιοχή.
Title: Sub_ industry: Procedures for prominence of
industrial heritage
Student: Ilias Vouras
School: Faculty
of Architecture, Aristotle University of Thessaloniki (AUTH)
Supervisor: Anastasios Tellios
September 2019
The present thesis work negotiates proposals for the
preservation and promotion of an
abandoned fertilizer industry in Ptolemaida, Greece, with the name AEVAL. The
area and its buildings remain unused since its closure. The work complements
and reconstitutes a Museum Zone proposal for the region, bringing the human
scale and interventions closer to existing industrial shells. There has been a
problematic concern how to convert shells not designed for human activity closer
to man. The understanding of the vast scale was performed in the first stage
with a series of diagrammatic sections, area ofthe shells, and also with photogrammetric map of the proposing area. The
produced topographic map revealed aspects of the land unreadable by other digital
methods.
Subsequently, a close observation was made,
photographically and with gypsum replicas of the shells, which are signs of
abandonment, however, giving opportunities for design movements. The replicas
were supplemented with materials that reveal the interference of nature, the
morphological effect on a cast material, while they were digitally recorded by
photogrammetry. They are all research in the field of negative spaces, the
degree in which a form influences, when it is removed or perceived, the final
morphology.
The findings resulted in a museum-wide intervention,
surpassing the scale of the city to reach visitors from different areas. It
excludes from a standard museum organization plan, chart symbolic intervention
to enhance the personal experience of the visitor.
Procedures
are listed on three levels that works supplementary and as a whole. Underneath
the surface an organized museum path is developed along a corridor, main axis, that
crosses the area. Oppose to it are exhibitions about the region's past and its
industrial character, before leading to
the surface. Functional designated spaces end up symbolic, becoming a comment
on the deterioration brought by industrialization in the city of Ptolemaida.
At
the end of the shaft, a shed with earthen footprint acts as both an observation
point and an interconnection square with the ground level interventions. Three industrial shells are
maintained and receive operational uses. Managed as "monumental"
sites, invite the visitor to visit them. A walking route on the surface of the
pipes works similarly, leaving the visitor the chance for creating his own
views of the sight from above, complementing his overall experience for the
area.