Φοιτήτριες: Κρασοπούλου Σοφία, Πασχάλη Ευαγγελία
Επιβλέποντες: Στρουμπάκος Βασίλειος, Ζαγορίσιος Αθανάσιος
Σχολή: Πανεπιστήμιο Πατρών
ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Η διπλωματική εργασία με τίτλο “Urban Permeability” εστιάζει στον σχεδιασμό μιας μεταβατικής αστικής ζώνης στη παραθαλάσσια περιοχή της Πάτρας μέσω διαφορετικών στρατηγικών. Ο σχεδιασμός αυτός βασίζεται στη χρήση ψηφιακών πειραμάτων διάλυσης και φυσικών πειραμάτων με νερό, τα αποτελέσματα των οποίων χρησιμοποιούνται για την καλύτερη αξιοποίηση του αστικού χώρου. Παρουσιάζεται η έρευνα γύρω από την οποία γίνεται η αναζήτηση των στοιχείων που θα συγκροτήσουν το λεξιλόγιο της μεθόδου, η οποία θα προσαρμόζεται κάθε φορά στις διαφορετικές συνθήκες και προτείνονται ορισμένες στρατηγικές που επικεντρώνονται στην ανάδειξη περισσότερων ανοιχτών χώρων, πεζοδρόμων και πρασίνου που συμβάλλουν στην αλληλεπίδραση των ανθρώπων με το περιβάλλον προσφέροντας διαφορετικές εμπειρίες οι οποίες θα μεταβάλλονται με τη πάροδο του χρόνου. Αυτή η σχεδιαστική προσέγγιση, βασίζεται στην εύρεση σχέσεων μεταξύ αντικειμένου- υποκειμένου, πόλης- φυσικών στοιχείων και χώρου-χρόνου.
ΕΚΤΕΝΗΣ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ
Η διπλωματική εργασία με τίτλο "Urban Permeability" εξετάζει τον σχεδιασμό μιας μεταβατικής περιοχής μεταξύ της πόλης της Πάτρας και της θάλασσας, μέσω της χρήσης ψηφιακών και φυσικών πειραμάτων. Στόχος είναι η διερεύνηση των σχέσεων μεταξύ πόλης-φύσης, αντικειμένου-υποκειμένου και χώρου-χρόνου.
Η μελέτη χωρίζεται σε δύο μέρη: το πειραματικό μέρος και την τελική πρόταση. Στο πειραματικό μέρος, πραγματοποιούνται ψηφιακά και φυσικά πειράματα, με στόχο να διερευνηθούν οι διαφορετικοί τρόποι διάλυσης και αποσύνθεσης δομικών όγκων. Αυτά τα πειράματα περιλαμβάνουν διαδικασίες όπως η αφαίρεση τμημάτων από επιφάνειες και όγκους, η οποία αποκαλύπτει κενά, διασυνδέσεις και νέες γεωμετρίες στο εσωτερικό και περιμετρικά αυτών. Τα ψηφιακά πειράματα έγιναν με τη βοήθεια του "Grasshopper", το οποίο επέτρεψε την παραμετρική παραγωγή τυχαίων αλλά και ελεγχόμενων παραλλαγών των όγκων.
Καθώς απώτερος στόχος της διπλωματικής αυτής αποτελεί η σύνδεση στεριάς και θάλασσας, έπειτα, έγινε μελέτη ορισμένων ιδιοτήτων του νερού, ενώ στα φυσικά πειράματα που ακολούθησαν, έγινε προσθήκη χρώματος σε νερό βρύσης και σε θαλασσινό νερό και αναλύθηκαν μέσω διαγραμμάτων που απεικονίζουν την πυκνότητα, τη ροή κίνησης του χρώματος και τις μορφές που δημιουργήθηκαν στα διαφορετικά στάδια των πειραμάτων.
Προκειμένου να γίνει ένας συνδυασμός των πειραμάτων του νερού με το μηχανισμό διάλυσης του όγκου σε επίπεδα δημιουργήθηκε ένας νέος μηχανισμός που αξιοποιεί τις εικόνες και διαβάζει τις διαβαθμίσεις της πυκνότητας του χρώματος με το βαθμό ανύψωσης και διασποράς στο χώρο. Συγκεκριμένα πάρθηκαν εικόνες διαφορετικών φάσεων από τα πειράματα του νερού, και αποδόθηκαν μέσω τριών φασμάτων, αυτά της ανύψωσης-μεγέθους, της περιστροφής και της τοπογραφίας.
Στη συνέχεια, για να γίνει η μετάβαση στην περιοχή παρέμβασης που αποτελεί το κέντρο της Πάτρας, εντοπίσθηκαν στη περιοχή αυτή τα διάφορα όρια που διαχωρίζουν την πόλη από τη θάλασσα, όπως αυτό της ακτογραμμής, των κτηρίων, των δρόμων, των σιδηροδρομικών γραμμών, της φύτευσης, της κίνησης των αυτοκινήτων και του τρένου, του ανέμου και της σκιάς. Με τη βοήθεια του script που αναπτύχθηκε, δημιουργήθηκαν οι τοπογραφικές αυτών, το βάθος των οποίων εξαρτάται από το πόσο διαπερατά ή μη διαπερατά, μεταβλητά-αμετάβλητα, συνεχή ή ασυνεχή και υλικά-άυλα είναι τα όρια αυτά. Με βάση αυτή τη διαδικασία, επιλέχθηκαν ποια όρια μπορούν και πρέπει να μεταβληθούν ώστε να φτάσουν σε ένα ιδανικό, ομοιόμορφο τελικό στάδιο όπως φαίνεται να συμβαίνει και στη διεργασία ομογενοποίησης του νερού με το χρώμα. Έτσι, δημιουργήθηκαν τα τελικά διαγράμματα για το κάθε όριο ξεχωριστά ενώ η ανάγνωση αυτών μπορεί να γίνει με πολλαπλούς τρόπους δημιουργώντας έτσι διαφορετικές στρατηγικές που μπορεί κανείς να ακολουθήσει για το σχεδιασμό.
Όσον αφορά στο όριο της ακτογραμμής μπορεί να χρησιμοποιηθούν υλικά όπως άμμος, πέτρες, και φύτευση για να μετατραπεί σε ορισμένα σημεία από σκληρό σε μαλακό. Το όριο της φύτευσης μπορεί να αλλάζει από χαμηλό σε ψηλό καθώς και να διαφέρει η πυκνότητα του. Τα κτήρια που βρίσκονται κοντά στη θάλασσα μπορούν να κατεδαφιστούν, να αραιώσουν ή να γίνουν πιο χαμηλά. Στη περίπτωση των δρόμων, υπάρχει η δυνατότητα μετακίνησης ή μετατροπής αυτών σε πεζόδρομους ή να χρησιμοποιηθούν σε αυτούς υλικά που να επιβραδύνουν τη διέλευση των οχημάτων ενώ στο τρένο υπάρχει η επιλογή της υπογειοποίησης.
Η τελική σχεδιαστική πρόταση επικεντρώνεται στη διεύρυνση του παραλιακού μετώπου της Πάτρας και στη δημιουργία πέντε διαφορετικών ζωνών χρήσεων: πάρκο, χώρους εκδηλώσεων, μαρίνα, εμπορική περιοχή και παραλία. Οι αλλαγές αυτές στοχεύουν στη διαχείριση της ανόδου της στάθμης της θάλασσας λόγω της κλιματικής αλλαγής, μέσω της σταδιακής αύξησης του μήκους της ακτογραμμής. Προβλέπεται επίσης η μετατόπιση του παραλιακού δρόμου προς το εσωτερικό της πόλης, η δημιουργία πεζόδρομων, καθώς και η υπογειοποίηση του τρένου για τη βελτίωση της ροής κυκλοφορίας και της σύνδεσης με τη θάλασσα.Η πρώτη περιοχή είναι ένα πάρκο με βραχώδη σκαλοπάτια που συνδέουν την πόλη με τη θάλασσα και που άλλωτε βρίσκονται πάνω απο την επιφάνεια του νερού και άλλωτε κάτω απο αυτή, με φύτευση που οριοθετείται γεωμετρικά και υλικά που επιβραδύνουν την κυκλοφορία των οχημάτων και διαχέονται και αυτά γεωμετρικά στον χώρο. Η δεύτερη περιοχή αποτελεί περιοχή εκδηλώσεων και χώρων συνάντησης από το εσωτερικό της πόλης αρχίζουν να εμφανίζονται χαράξεις που δημιουργούν γύρω από τα κτήρια πλατείες και δημόσιους χώρους ενώ κοντά στην ακτογραμμή αυτές μετατρέπονται σε βαθμιδωτά επίπεδα διαφορετικού μεγέθους που έχουν έντονες υψομετρικές διαφορές, με ορισμένα από αυτά να βρίσκονται κάτω από την επιφάνεια του νερού. Τα διαφορετικά υλικά έχουν χρησιμοποιηθεί με σκοπό τη δημιουργία διαδρομών που οδηγούν τους ανθρώπους στη θάλασσα ενώ και σε αυτή τη περιοχή τα υλικά μπλέκονται γεωμετρικά μεταξύ τους.
Η τρίτη περιοχή, η μαρίνα, διαθέτει λωρίδες που οδηγούν ομαλά από την πόλη στη θάλασσα ενώ εδώ παρουσιάζεται και η λεπτομέρεια της αστικής επίπλωσης, όπου το ξύλο που χρησιμοποιείται στο έδαφος μετατρέπεται σε χώρους στάσης και ξεκούρασης. Στη τέταρτη περιοχή που βρίσκεται κοντά στον κεντρικό δρόμο μαγαζιών και εστίασης της Πάτρας υπάρχοντα κτήρια έχουν αντικατασταθεί από μικρά πάρκα και χώρους χαμηλής και ψηλής φύτευσης που φέρνουν τη πόλη πιο κοντά στο φυσικό στοιχείο, ενώ στην ακτογραμμή, οι χώροι αυτοί βρίσκονται σε επίπεδα ππου εμφανίζουν μικρή υψομετρική διαφορά και δεν υπάρχει έντονη διασπορά προς τη θάλασσα. Τέλος, η πέμπτη περιοχή που βρίσκεται κοντά στο σταθμό των Κτελ έχει μετατραπεί σε παραλία. Τα επίπεδα δίνουν τη θέση τους σε πιο ροικά σχήματα, και σε αυτόνομα νησάκια που σιγα σιγα χάνονται στη θάλασσα. Επιπλέον, στη πόλη έχει δημιουργηθεί ένας χωρος στάθμευσης των αυτοκινήτων, ενώ στη κάτω πλευρά του δρόμου ξεκινά η παραλία. Όσον αφορά την υλικότητα το τσιμέντο που υπάρχει στο εσωτερικό της πόλης στη περιοχή αυτή αντικαθίσταται από χώμα και στη συνέχεια από άμμο, ενώ εδώ παρουσιάζονται και ορισμένες εγκαταστάσεις, όπως αποδυτήρια και ένα παρατηρητήριο.
Η τελική πρόταση αποτελεί μια προσέγγιση που προσπαθεί να γεφυρώσει τη σχέση μεταξύ πόλης και θάλασσας προτείνοντας βιώσιμες λύσεις για την κλιματική αλλαγή, ενσωματώνοντας τα φυσικά στοιχεία στο αστικό περιβάλλον και χρησιμοποιώντας διαφορετικά μοτίβα που υπάρχουν στον αστικό ιστό, ως γεωμετρικό χειρισμό της ακτογραμμής. Ο συνδυασμός στρατηγικών και φυσικών υλικών έχει ως στόχο να δημιουργήσει χώρους που ενισχύουν την ανθρώπινη δραστηριότητα, ενώ παράλληλα προστατεύουν και αναδεικνύουν το φυσικό περιβάλλον.
___________________________________________________________________________
URBAN PERMEABILITY
KRASOPOULOU SOFIA, PASCHALI EVAGGELIA
SUPERVISORS : STROUMPAKOS VASILIS, ZAGORISIOS ATHANASIOS
ABSTRACT
The thesis entitled “Urban Permeability” focuses on the design of a transitional urban zone in the coastal area of Patras through different strategies. This design is based on the use of digital dissolution experiments and physical experiments with water, the results of which are used to better utilize the urban space. It presents the research around which the search for the elements that will constitute the vocabulary of the method, which will be adapted each time to different conditions, and proposes some strategies focused on the emergence of more open spaces, pedestrian walkways and green areas that contribute to the interaction of people with the environment, offering different experiences that will change over time. This design approach is based on finding relationships between object-subject, city-physical elements and space-time.
