Φοιτήτρια: Φραντζή Ευγενία
Επιβλέπων: Στρουμπάκος Βασίλειος
Σχολή: Πανεπιστήμιο Πατρών, 2023
Η διπλωματική εργασία πραγματεύεται τους τρόπους συνύπαρξης κατοίκησης και εργασίας σε ένα ενιαίο κέλυφος. Η σχεδιαστική πρόταση της παρούσας εργασίας αφορά τον σχεδιασμό υβριδικών χώρων, που θα συνδυάζουν τις λειτουργίες της εργασίας και της κατοίκησης και καλείται να επαναπροσδιορίσει τη σχέση δημόσιου και ιδιωτικού χώρου. Η στρατηγική που ακολουθείται ξεκινά από τον σχεδιασμό της μονάδας και καταλήγει στο κτίριο.
Η κρίση της προσιτής κατοικίας σήμερα, έχει αναγκάσει τους χρήστες υβριδικών χωρών κατοίκησης και εργασίας, ειδικότερα στα μεγάλα αστικά κέντρα, να ζουν και να εργάζονται σε πολύ περιορισμένους χώρους έχοντας μία γωνία για να εργασθούν, μία για να κοιμηθούν, και μία για να χαλαρώσουν. Έτσι, κεντρική ιδέα για το σχεδιασμό των νέων μονάδων είναι ο εξοπλισμός των υβριδικών χωρών να μην στέκεται διάσπαρτος μέσα σε αυτούς καταλαμβάνοντας το μεγαλύτερο μέρος του εμβαδού, αλλά να συγκεντρώνεται σε δύο ζώνες μία στο πάτωμα και μία στην οροφή .Ως αποτέλεσμα η κάθε μονάδα φαινομενικά απαρτίζεται από έναν ενιαίο ελεύθερο χώρο, ο οποίος όμως μπορεί να φιλοξενήσει διαφορετικές λειτουργίες όποτε αυτό κρίνεται σκόπιμο από τον χρήστη, ανοίγοντας τον κατάλληλο εξοπλισμό.
Για τη δημιουργία των δύο αυτών ζωνών χρησιμοποιούνται δύο ξεχωριστοί μηχανισμοί στο πάτωμα και στην οροφή, σχεδιασμένοι με βάση έναν κάναβο τετραγώνων. Στην ζώνη του πατώματος ο κάναβος σχηματίζει ξύλινες επιφάνειες οι οποίες χρησιμοποιούνται για την δημιουργία όλου του απαραίτητου εξοπλισμού του υβριδικού χώρου. Οι επιφάνειες ανυψώνονται στο χώρο με τη χρήση ενός εμβόλου, δημιουργώντας κάθε φορά τον επιθυμητό εξοπλισμό. Ο κάναβος της οροφής σχηματίζει όλους τους απαραίτητους αποθηκευτικούς χώρους. Οι αποθηκευτικοί χώροι είναι συγκεντρωμένοι στη ζώνη οροφής και κατεβαίνουν από αυτή με τη χρήση ιμάντων, όποτε χρειάζεται να τους προσεγγίσει ο χρήστης.
Κάθε μονάδα απαρτίζεται από έναν κεντρικό πυρήνα μηχανισμού. Στις δύο μικρότερες πλευρές του πυρήνα σχηματίζονται οι δύο ζώνες σταθερού εξοπλισμού, οι οποίες περιλαμβάνουν η μία το μπάνιο και η άλλη την κουζίνα. Διαχωρίζονται από τον κεντρικό πυρήνα με κάποια συρόμενα πετάσματα. Η μονάδα επενδύεται και στις δύο μεγαλύτερες πλευρές του πυρήνα τοποθετούνται υαλοπετάσματα, ενώ εξωτερικά τοποθετούνται μεταλλικά πετάσματα που προσφέρουν την απαραίτητη ιδιωτικότητα.
Οι δύο αυτές ζώνες συνδυαστικά μπορούν να δημιουργούν όλες τις λειτουργίες που είναι απαραίτητες για τον υβριδικό χώρο. Οι βασικές λειτουργίες που δημιουργούνται είναι η εργασία, η κουζίνα, ο ύπνος και η χαλάρωση. Οι λειτουργίες της κατοίκησης και της εργασίας διαχωρίζονται χρονικά, και λειτουργούν ανεξάρτητες η μια από την άλλη, καθώς λειτουργούν σε διαφορετικές στιγμές της ημέρας.
Κάθε μονάδα υβριδικού χώρου μπορεί να σχεδιαστεί από τον ίδιο το χρήστη και να προσαρμοστεί στις ανάγκες του. Όλο αυτό γίνεται μέσω μίας ιστοσελίδας στην οποία εισέρχεται ο χρήστης που θέλει να σχεδιάσει τον υβριδικό του χώρο. Επιλέγει τον τύπο μονάδας που επιθυμεί και στη συνέχεια ξεκινά να σχεδιάζει τις λειτουργίες του χώρου του, επιλέγοντας κάθε φορά τον εξοπλισμό που επιθυμεί να αντιστοιχίσει σε κάθε λειτουργία. Ο χρήστης μπορεί να χειρίζεται τις λειτουργίες του υβριδικού του χώρου από το κινητό του τηλέφωνο μπαίνοντας στην αντίστοιχη εφαρμογή και επιλέγοντας ποια λειτουργία θα ενεργοποιήσει.
Με βάση τη μονάδα σχεδιάζεται το κτίριο. Βασική σκέψη για το σχεδιασμό είναι ο συνδυασμός ιδιωτικών υβριδικών χώρων κατοίκησης και εργασίας με δημόσιους χώρους κίνησης και πρασίνου σε ένα συγκρότημα που θα στεγάσει και τα δύο. Κάθε χώρος ξεχωριστά όσο και το κτίριο ως σύνολο μεταβάλλουν το ποσοστό ιδιωτικότητας τους κατά τη διάρκεια της ημέρας, όταν οι χώροι κατοίκησης μετατρέπονται σε χώρους εργασίας και αντίστροφα. Δύο ιδέες συνδυάζονται για το σχεδιασμό του κτιρίου. Η πρώτη αφορά το δημόσιο χώρο ο οποίος αναπτύσσεται κατακόρυφα και αποτελεί κομμάτι του κτιρίου, ξεφεύγοντας πλέον από το επίπεδο της γης στο οποίο συνήθως υπάρχει. Η δεύτερη αφορά την ογκοπλασία του κτιρίου. Η ελληνική πόλη σήμερα είναι δομημένη στο μέγιστο βαθμό υπερκαλύπτοντας τον απαιτούμενο δημόσιο χώρο, με κτίρια που δημιουργούν συμπαγείς όψεις. Στόχος είναι να διασπαστούν αυτές οι όψεις και να δημιουργηθούν νέες πιο διάτρητες με μεγαλύτερη ελαφρότητα.
Για το σχεδιασμό του κτιρίου χρησιμοποιούνταιμονάδες δημιουργώντας μια στρώση από υβριδικούς χώρους. Η στρώση αυτή διπλασιάζεται και ανάμεσα στις δύο δημιουργούνται χώροι κίνησης. Το κτίριο σηκώνεται ένα επίπεδο πιο ψηλά με στόχο να δημιουργηθεί ένα ελεύθερο ισόγειο επίπεδο, που θα διευκολύνει την δημόσια πρόσβαση, ενώ τα κενά στις όψεις καταλαμβάνονται από δημόσιους χώρους πρασίνου. Εσωτερικά σχεδιάζονται οι χώροι κίνησης, με τη δημιουργία κενών στις πλάκες που βοηθούν το φως και τον αέρα να περνά σε αυτούς. Τα κενά διαμορφώνουν τις περιοχές της οριζόντιας κυκλοφορίας σε κάθε επίπεδο, ενώ παράλληλα στα κενά αυτά τοποθετούνται οι κατακόρυφοι άξονες κυκλοφορίας.
Στην κάτοψη του ισογείου φαίνεται ο δημόσιος χώρος πρασίνου που δημιουργείται στην πυλωτή και εξαπλώνεται και έξω από αυτή διευκολύνοντας τη δημόσια πρόσβαση. Στην κάτοψη ορόφου φαίνεται η εναλλαγή δημόσιων χώρων πρασίνου με τους ιδιωτικούς υβριδικούς χώρους. Κάθε υβριδικός χώρος έχει απέναντί του έναν πράσινο χώρο που ενισχύει την επαφή του με τη φύση. Κεντρικά υπάρχουν οι χώροι οριζόντιας κίνησης και οι κατακόρυφοι άξονες κυκλοφορίας.
