Δ053.21 | Γεφυρώνοντας το όριο: Κτίριο-Γέφυρα στην περιοχή του φράγματος Αμαρίου

 

Διπλωματική: Γεφυρώνοντας το όριο: Κτίριο-Γέφυρα στην περιοχή του φράγματος Αμαρίου

Φοιτήτρια: Νεονάκη Μελίνα

Επιβλέπων: Αλέξανδρος Βαζάκας

Σχολή: Πολυτεχνείο Κρήτης, 2021

 

 

Γεφυρώνοντας το όριο: Κτίριο-γέφυρα στην περιοχή του Φράγματος Αμαρίου

Στην παρούσα διπλωματική εργασία προτείνεται η δημιουργία ενός Κτηρίου-Γέφυρας που θα λειτουργεί ως θέρετρο ιατρικού-τουρισμού με χρήση κέντρου αποκατάστασης. Στόχος είναι η δημιουργία μίας εγκατάστασης που θα συμβάλει στην αξιοποίηση της περιοχής σε τουριστικό επίπεδο και θα αποτελεί πόλος έλξης της τοπικής κοινωνίας.

Για αυτόν το λόγο, το κτίριο, εκτός από τους χώρους θεραπείας και διαμονής, θα περιλαμβάνει χώρους, οι οποίοι θα είναι ανοιχτοί προς το κοινό, όπως χώρους αναψυκτήριου και εστίασης και έναν εκθεσιακό χώρο. Ακόμη πρόθεση είναι στους εξωτερικούς χώρους και στο δώμα του κτιρίου να διαμορφωθούν περίπατοι που θα συνδέονται με τα μονοπάτια που οδηγούν προς το φράγματος βρίσκεται στον Βορρά και το φαράγγι του Αγίου Αντώνιου που καταλήγει στη νότια όχθη της λίμνης.

(συνολ. Μέγεθος: 11.145τμ, μήκος 255μ, πλάτος Α: 25μ, Πλάτος Β:16μ)

Περιοχή μελέτης & διαγράμματα κεντρικής ιδέας

Το φράγμα Αμαρίου βρίσκεται στην Κρήτη και πιο συγκεκριμένα στην περιοχή των Ποταμών, στην βορειοδυτική πλευρά του Δήμου Αμαρίου, του Νομού Ρεθύμνης και απέχει 25χλμ από την πόλη του Ρεθύμνου.

Οι πρώτες σκέψεις για την κατασκευή του φράγματος έγιναν το 1965. Στις 6 Δεκεμβρίου του 1995 υπογράφηκε η εργολαβική σύμβαση για την εκκίνηση του έργου, το οποίο ολοκληρώθηκε το 2009, με τελικό κόστος περίπου 50εκ. ευρώ.

Η τεχνητή λίμνη που σχηματίζεται στην περιοχή έχει χωρητικότητα 23 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων.

Πρόκειται για ένα δημοφιλή προορισμό για τους επισκέπτες της περιοχής, καθώς αποτελεί ένα σπουδαίο υδροβιότοπο με πολλά είδη πτηνών και ζώων να έχουν εμφανιστεί στην περιοχή μετά την κατασκευή του φράγματος.

Στην νότια όχθη της λίμνης καταλήγει το Φαράγγι του Αγίου Αντωνίου ή της Πατσου, όπως αλλιώς αναφέρεται, το οποίο απέχει 30χλμ από την πόλη του Ρεθύμνου.

Το φαράγγι έχει έκταση 5χλμ και διανύεται εύκολα με πεζοπορία μέσω του μονοπατιού που έχει δημιουργηθεί στο μεγαλύτερο τμήμα του. Το μονοπάτι καταλήγει στο μοναδικό καταρράκτη που πέφτει μέσα σε σπηλιά. Από εκεί και κάτω το φαράγγι στενεύει και σχηματίζει πολλούς μικρούς καταρράκτες μέχρι να καταλήξει στο φράγμα των ποταμών.

Μέσα στο φαράγγι βρίσκεται ο σπηλαιώδης ναός του Αγίου Αντωνίου, που κατά την αρχαιότητα αποτέλεσε λατρευτικό σπήλαιο αφιερωμένο στον Κραναίο Ερμή.  Γύρω από τους βράχους πηγάζει νερό, ενώ πάνω από τον ναό ρέει νερό που συγκεντρώνεται ως «αγίασμα». Κάτω από τον ναό και δίπλα στο ποτάμι έχουν διαμορφωθεί μεγάλα πλατώματα με ξύλινους πάγκους και τραπέζια, ιδανικά για πικνίκ. Η περιοχή διαθέτει πλούσια βλάστηση που τροφοδοτείται από τις πολυάριθμες πηγές καλού νερού που καταλήγουν στο φαράγγι.

Τόσο το φράγμα στο βορρά όσο και το Φαράγγι του Αγίου Αντωνίου, που καταλήγει στην νότια όχθη, αποτελούν δύο σημαντικά όρια της λίμνης συμμετέχοντας στη διαμόρφωση του τελικού σχηματισμού της.

Πρόθεση του σχεδιασμού είναι η δημιουργία μίας εγκατάστασης που θα γεφυρώνει τις δύο πλευρές της νότιας όχθης της λίμνης και θα συμβάλλει στην οπτική γεφύρωση των δύο τοπόσημων. Ταυτόχρονα το κτίριο θα συμμετέχει στη δημιουργία ενός περιπάτου που θα συνδέει το Φαράγγι με το Φράγμα.  Έτσι, ο επισκέπτης θα μπορεί να απολαύσει τη θέα προς αυτά τα δύο τοπόσημα από το κτίριο αλλά και να αποκτήσει μία περιπατητική εμπειρία από το φαράγγι έως το φράγμα και αντίστροφα.

Στο διάγραμμα κίνησης απεικονίζονται οι διάφορες κινήσεις που αφορούν το κτίριο και τις περιοχές γύρω από αυτό.

1. Με ανοιχτό γκρι φαίνεται η επαρχιακή οδός
2. Ενώ με σκούρο γκρι είναι οι οδικές προσβάσεις προς το κτίριο και ο χώρος στάθμευσης
3. Με κίτρινο χρώμα είναι η πρωτεύουσα κίνηση πεζών και αφορά την πρόσβαση των πεζών στο κτίριο και τους περιπάτους στο δώμα του κτιρίου
4. Με καφέ χρώμα φαίνεται η δευτερεύουσα κίνηση πεζών που σχετίζεται με τους περίπατους γύρω από το κτίριο από και προς το φαράγγι και το φράγμα.

Στα αξονομετρικά διαγράμματα αποτυπώνεται η κεντρική ιδέα της σύνθεσης

1. Για τη δημιουργία ενός κύριου όγκου με ρευστή δομή που διακλαδώνεται στην μία πλευρά και συνδέει τις δύο όχθες.
2. Με κόκκινο χρώμα απεικονίζεται η πρόθεση για δημιουργία μίας διαδρομής που θα διατρέχει το κτίριο και θα αποτελείται από χρήσεις που θα είναι διαθέσιμες όχι μόνος για τους θαμώνες αλλά και από τους περαστικούς επισκέπτες.
3. Με πράσινο αποτυπώνεται η πρόθεση για δημιουργία φυτεμένων περιοχών τόσο εξωτερικά όσο και εσωτερικά του κτιρίου.

Στο σκαρίφημα αρχιτεκτονικών προθέσεων συγκεντρώνονται όλες οι ιδέες που οδήγησαν στον τελικό σχεδιασμό του κτιρίου.

1. Οπτικές φυγές προς το φράγμα και το φαράγγι
2. Φυτεμένο Δώμα
3. Δημιουργία περιπάτου στο δώμα
4. Ανοίγματα φωτισμού στην οροφή του κτιρίου
5. Δημιουργία εσωτερικού αίθριου με φυτεμένα τμήματα

Σε αυτή την πινακίδα βλέπουμε το Σχέδιο Γενικής Διάταξης και τα διαγράμματα σύνθεσης του κτιρίου

Στο σχέδιο γενικής διάταξης παρουσιάζεται η ακριβής θέση του κτιρίου, ο περίπατος στο δώμα, οι φυτεμένες περιοχές, οι προσβάσεις προς το κτίριο και οι διαδρομές γύρω από αυτό.

Η διαγραμματική έκρηξη αναλύει τα βασικά στοιχεία της σύνθεσης του κτιρίου, ξεκινώντας από κάτω προς τα πάνω με τα υαλοστάσια της όψης όπου ο κύριος όγκος έχει όψη καθρέπτη ενώ το υπόλοιπο κτίριο έχει όψη από διάφανα υαλοστάσια.

Συνεχίζουμε με το δικτύωμα, την εσωτερική διαμόρφωση των επιπέδων, το δώμα, τους περιπάτους στο δώμα, τη φύτευση δώματος και τα ανοίγματα οροφής.

Στο διάγραμμα απεικόνισης εισόδων βλέπουμε

• με κόκκινο χρώμα την κύρια είσοδο του κτιρίου στο επίπεδο 2,
• με κίτρινο χρώμα τις δευτερεύουσες  εισόδους του κτιρίου, 2 στο δώμα και 1 στο επίπεδο 1, οι οποίες συνδέουν το κτίριο με τους περιπάτους
• με γαλάζιο χώμα τις εισόδους προς τους χώρους στάθμευσης. Στο επίπεδο 1 βρίσκεται ο χώρος στάθμευσης των προμηθειών και στο επίπεδο 4, βρίσκεται ο χώρος στάθμευσης του διοικητικού προσωπικού.

Στο διάγραμμα κίνησης απεικονίζεται

• με κόκκινο χρώμα η πρωτεύουσα κίνηση εντός του κτιρίου, που αφορά την κίνηση τόσο των θαμώνων όσο και των περαστικών επισκεπτών
• με κίτρινο η δευτερεύουσα κίνηση που αφορά κυρίων την κίνηση των θαμώνων του κτιρίου
• με πράσινο χρώμα η κίνηση περιπάτου τόσο το δώμα και στους εξωτερικούς χώρους του κτηρίου, όσο και γύρω από αυτό.

Στο διάγραμμα χρήσεων αποτυπώνεται

• με κίτρινο οι χώροι που είναι ανοιχτοί προς τους επισκέπτες
• με σκούρο μπλε η περιοχή όπου βρίσκονται τα δωμάτια διαμονής
• με πράσινο το εσωτερικό αίθριο μεταξύ των δωματίων
• με ανοιχτό μπλε οι χώροι θεραπειών
• με γαλάζιο οι χώροι προσωπικής περιποίησης
• με καφέ οι χώροι διοίκησης
• και με γκρι οι βοηθητικοί χώροι

Στο διάγραμμα οπτικών φυγών βλέπουμε τις θεάσεις που υπάρχουν στο εσωτερικό του κτηρίου, καθώς και τις σχέσεις των χώρων και των επιπέδων μεταξύ τους

Επειδή το κτίριο χαρακτηρίζεται από την ύπαρξη ενδιάμεσων επιπέδων, τα οποία συνδέουν σε πολλές περιπτώσεις τις στάθμες των ορόφων, κρίθηκε χρήσιμη η τρισδιάστατη απεικόνιση των ορόφων για την καλύτερη απόδοση της σχέσης μεταξύ αυτών.

Νότια όψη

Σε αυτή την πινακίδα απεικονίζεται τρισδιάστατη η νότια όψη του κτιρίου.

Στις παρακάτω πινακίδες απεικονίζονται διαμήκης και εγκάρσιες τομές που αποτυπώνουν τις διαφορετικές σχέσεις μεταξύ των ορόφων και τις διαφορετικές ποιότητες χώρων.

Τομή Α-Ά & Διαδοχικές εγκάρσιες τομές

Στην Τομή Α-Ά βλέπουμε τις διάφορες σχέσεις που σχηματίζονται μεταξύ των χώρων στο κέντρο του κτηρίου:

1. τη σύνδεση που δημιουργείται κατά μήκος του κτηρίου και συνδέει το 1το με το 4το επίπεδο και το δώμα,
2. το εσωτερικό αίθριο που σχηματίζεται μεταξύ των δωματίων στα αριστερά,
3. τα ενδιάμεσα επίπεδα που σχηματίζονται μεταξύ του 3του και 4του επιπέδου
4. το χώρο της πισίνας στα δεξιά και τη σχέση που δημιουργείται με τον περιβάλλοντα χώρο του δυτικού άκρου του κτηρίου
5. τις διάφορες συνδέσεις μεταξύ των επιπέδων
6. τις εναλλαγές που δημιουργούνται στο δώμα μεταξύ των ανοιγμάτων, των πληρώσεων και των φυτεμένων περιοχών
7. το χώρο του αναψυκτήριου που δημιουργείται στο επίπεδο της προβλήτας

Στις διαδοχικές εγκάρσιες τομές που συνοδεύουν την Τομή Α-Ά παρουσιάζεται η σταδιακή διακλάδωση του κυρίως όγκου από τα ανατολικά προς τα δυτικά, οι διάφορες ποιότητες χώρων, τα ενδιάμεσα επίπεδα και οι σχέσεις που δημιουργούνται μεταξύ των χώρων αυτών.

Τομή Β-‘Β & Αξονομετρική απεικόνιση δικτυώματος

Στην Τομή Β-΄Β απεικονίζονται οι διάφορες σχέσεις που σχηματίζονται μεταξύ των χώρων στο βόρειο τμήμα του κτηρίου:

1. η περιοχή των δωματίων στα αριστερά
2. τα ενδιάμεσα επίπεδα που δημιουργούνται και συνδέουν το 1το με το 2ρο επίπεδο και τη σχέση αυτών με 3το επίπεδο

Την Τομή Β-΄Β συνοδεύει μία αξονομετρική απεικόνιση του δικτυώματος η οποία δημιουργήθηκε υπό την καθοδήγηση της καθηγήτριας Σταυρουλάκη Μαρία και επεξηγεί τον φέροντα οργανισμό του κτηρίου.

Τομή Γ-‘Γ & Κατασκευαστική λεπτομέρεια

Στην Τομή Γ-΄Γ απεικονίζονται οι διάφορες σχέσεις που σχηματίζονται μεταξύ των χώρων στο Νότιο τμήμα του κτηρίου:

1. Στα δεξιά βλέπουμε πάλι την περιοχή των δωματίων αλλά και τα ενδιάμεσα επίπεδα που δημιουργούνται στο κέντρο του κτηρίου και συνδέουν το 1το με το 2ρο επίπεδο.
2. Στα αριστερά βλέπουμε τη σχέση του 1του και του 4του επιπέδου όταν πια ο κύριος όγκος έχει διακλαδωθεί και τον ενδιάμεσο χώρο που δημιουργείται.
3. Επίσης απεικονίζεται η σύνδεση που δημιουργείται από το δώμα του 1του επιπέδου προς το δώμα του 3του επιπέδου

Την Τομή Γ-΄Γ συνοδεύει μία κατασκευαστική λεπτομέρεια του δώματος που αποσαφηνίζει πως λειτουργούν τα ανοίγματα στο δώμα, οι φυτεμένες περιοχές και τα βατά τμήματα.

Νότια όψη – Κύρια είσοδος

Σε αυτή την πινακίδα βλέπουμε μια τρισδιάστατη απεικόνιση της Νότιας όψης όπου φαίνεται

• η κεντρική είσοδος
• ο περίπατος που οδηγεί στο δώμα
• οι φυτεμένες περιοχές του περιπάτου
• η όψη καθρέπτη
• το κυλικείο – η προβλήτα – και η διάβαση μέσα στο νερό

Κάτοψη επιπέδου 1

Στην κάτοψη του 1του επιπέδου βρίσκεται ανατολικά η δευτερεύουσα είσοδος του κτιρίου που συνδέει το κτίριο με την προβλήτα όπου βρίσκεται το αναψυκτήριο και τον περίπατο από το φαράγγι. Ο επισκέπτης μπαίνοντας από εκεί συναντά ένα χώρο πληροφοριών, διασχίζει τον εκθεσιακό χώρο και την αίθουσα εργοθεραπείας και απασχόλησης και στη συνέχεια μπορεί να ανέβει στο επίπεδο 2 όπου βρίσκεται το Foyer.

Ανατολικά από την είσοδο βρίσκεται ένας βοηθητικός-Αποθηκευτικός χώρος της έκθεσης και ανελκυστήρας και σκάλα που οδηγεί προς τα δωμάτια της εγκατάστασης και το δώμα.

Δεξιά και αριστερά από το χώρο εργοθεραπείας βρίσκονται οι ράμπες που οδηγούν στους χώρους θεραπειών και καταλήγουν στο εσωτερικό αίθριο μεταξύ των δωματίων που βρίσκεται στο επίπεδο 2.

Πίσω από το χώρο εργοθεραπείας βρίσκεται

• ο χώρος αναμονής για τους χώρους θεραπειών,
• χώροι ανάγνωσης και μελέτης,
• τα γραφεία των ιατρών,
• ο χώρος διημέρευσης προσωπικού
• τα αποδυτήρια του προσωπικού
• η πισίνα
• το μηχανοστάσιο
• και αποθήκες

Στην 1τη τρισδιάστατη απεικόνιση βλέπουμε την αίθουσα εργοθεραπείας και την ανάβαση προς το foyer, ενώ στη δεύτερη βλέπουμε τον εκθεσιακό χώρο.

Κάτοψη επιπέδου 2

Νότια 2ρο επίπεδο βρίσκεται η κύρια είσοδος και ένας περίπατος που οδηγεί στο δώμα. Μπαίνοντας από την κύρια είσοδο υπάρχει το Foyer με τη ρεσεψιόν και ένας χώρο αναμονής.

Ανατολικά υπάρχει ένας διάδρομος που βρίσκεται πάνω από τον χώρο εργοθεραπείας με θέα προς αυτόν και οδηγεί προ το εσωτερικό αίθριο μεταξύ των δωματίων. Μέσω των κλιμάκων και του ανελκυστήρα του εσωτ. αιθρίου είναι δυνατή η πρόσβαση στα δωμάτια και τους χώρους προσωπικής περιποίησης του επιπέδου 3.

Πλευρικά του διαδρόμου και του χώρου εργοθεραπείας φαίνονται οι ράμπες και τα ενδιάμεσα επίπεδα με τους χώρους θεραπειών που συνδέουν τα επίπεδα 1 & 2

Δυτικά βρίσκεται ο χώρος της πισίνας και τα αποδυτήρια.

Στον εξωτερικό χώρο βόρεια της πισίνας υπάρχει μία σκάλα που οδηγεί σε πλάτωμα που χρησιμεύει ως χώρος στάσης του περιπάτου και δυτικά υπάρχει μία άλλη που οδηγεί στο δώμα.

Στην τρισδιάστατη απεικόνιση με αριθμό 3 απεικονίζεται ο χώρος του Foyer, καθώς και η σχέση του με το χώρο των υπολογιστών  του επ. 3 και με το επίπ. 4

Στην 4^η τρισδιάστατη απεικόνιση φαίνεται ο χώρος της πισίνας και η θέα προς τη σύνδεση του κτηρίου στη δυτική όχθη.

Κάτοψη επιπέδου 3

Στην κάτοψη του επιπέδου 3 βλέπουμε ανατολικά το χώρο όπου βρίσκονται τα δωμάτια. Στις εικόνες 5 και 6 αποτυπώνονται μία ενδ. Απεικόν. Δωματίου και το εσωτ. αίθριο αντίστοιχα. Ο ανατολικός ανελκυστήρας και οι σκάλες ανατολικά του συνδέουν το επιπ. 3 με τα επίπεδα 1+2+ με το δώμα επιπ.3.

Δυτικά των δωματίων βρίσκονται προσωπικές υπηρεσίες όπως γυμναστήριο, σπα, αίθουσα χορού, χώρος προσωπικής περιποίησης, μία αίθουσα αναμονής, ένα κατάστημα με κάποια σνακ και είδη πρώτης ανάγκης και ο χώρος του εστιατορίου. Οι χώροι αυτοί δημιουργούν ενδιάμεσα επίπεδα ώστε σταδιακά να ενώσουν το επίπεδο 3 με το επίπεδο 4.

Δυτικά του καταστήματος και βόρεια του εστιατορίου υπάρχει οπτική επαφή με το Foyer του 2^ου επιπέδου και του χώρου υπολογιστών του επιπέδου 3, που βρίσκεται πάνω από τη Ρεσεψιόν. Από τον χώρο των υπολογιστών υπάρχει οπτική επαφή με τον χώρο της πισίνας.

Κάτοψη επιπέδου 4

Στο επίπεδο 4 είναι εμφανής η σύνδεση του επιπέδου αυτού με τον χώρο υπολογιστών και το Foyer μέσω της σκάλας.  Η σκάλα καταλήγει σε ένα χώρο εξυπηρέτησης επισκεπτών όπου υπάρχει μία δευτερεύουσα είσοδος από το δώμα. Νότια του χώρου αυτού βρίσκεται το εστιατόριο. Στην εικόνα 7 βλέπουμε μια τρισδιάστατη απεικόνιση του εστιατορίου και στης σχέσης με τον χώρο υπολογιστών. Δυτικά του εστιατορίου βρίσκονται τα γραφεία διοίκησης, ένας πολυχώρος, η αίθουσα συσκέψεων, ένας χώρος αναμονής και ο χώρος στάθμευσης του διοικητικού προσωπικού.

Ανατολικά φαίνεται η διαμόρφωση του δώματος του επιπέδου 3 και η απόληξη του κλιμακοστασίου, που χρησιμεύει για δευτερεύουσα είσοδος. Στην εικόνα 8 βλέπουμε τρισδιάστατη απεικόνιση του δώματος.

Κάτοψη δώματος

Εδώ βλέπουμε τη διαμόρφωση του περιπάτου στο δώμα, τις φυτεμένες περιοχές και τα ανοίγματα οροφής.

Περιπατητικές διαδρομές

Σε αυτή την πινακίδα παρουσιάζεται ο περίπατος που σχεδιάστηκε για να συνδέσει το φαράγγι με το φράγμα.

1. Ξεκινάει από το φαράγγι
2. περνάει από την προβλήτα όπου βρίσκεται ένα κυλικείο
3. και συνεχίζει είτε μέσω του κτιρίου είτε μέσω μίας γέφυρας η οποία διασχίζει το νερό έτσι ώστε η επιφάνεια του νερού να είναι στο ίδιο σχεδόν ύψος με το στηθαίο όταν η στάθμη του φράγματος έχει φτάσει στο ανώτατο ύψος.
4. Έπειτα συναντάται το πλάτωμα που βρίσκεται στην δυτική όχθη που βρίσκεται κάτω από το κτίριο
5. και ο περίπατος συνεχίζεται κατά μήκος της δυτικής όχθης της λίμνης.
6. Στο Σημείο 3 δημιουργείται μία πεζογέφυρα που διευκολύνει την διαδρομή.
7. Ο περίπατος συνεχίζεται έως τους χώρους στάθμευσης του φράγματος
8. μέσω της εκκλησίας της Αγίας Κυριακής  που βρίσκεται στο σημείο 2.

Σε αυτό το σημείο θα ήθελα να ευχαριστήσω τους φίλους και την οικογένεια μου που με στήριξαν καθ’ όλη τη διάρκεια της εκπόνησης της διπλωματικής εργασίας. Επίσης, θα ήθελα να ευχαριστήσω τον κ. Βαζάκα Αλέξανδρο που συνέβαλε καθοριστικά με την πολύτιμη καθοδήγησή του και την Κα. Σταυρουλάκη Μαρία για την συμβολή της στη δημιουργία της αξονομετρικής απεικόνισης του δικτυώματος.